چکیده:
زورخانه از مکانهایی است که همواره قداست و ارزش فراوانی نزد ایرانیان داشته است. در گذشته در هر محله در کنار مسجد یک زورخانه بنا میکردند که پهلوانان بعد از عبادت در مسجد به انجام حرکات ورزشی در آنجا میپرداختند. در این مقاله ابتدا به تعریف زورخانه پرداخته شده و سپس مبدا ورزش زورخانهای در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. سپس، ادامة این ورزش در تاریخ بعد از اسلام و تاثیر آموزههای دین اسلام بر معماری ساختمان زورخانه ارزیابی گردیده است
خلاصه ماشینی:
"سپس، ادامة این ورزش در تاریخ بعد از اسلام و تأثیر آموزههای دین اسلام بر معماری ساختمان زورخانه ارزیابی گردیده است .
«زورخانه را در بسیاری از شهرها «ورزشخانه» نیز مینامند که قدمت این نام به دوران صفویه میرسد ولی قبل از صفویه، زورخانه را «آماجخانه» مینامیدند که به معنی محل تیراندازی است» (پرتو بیضایی، ۱۳۸۲: ۴).
او موضوعاتی نظیر برهنه بودن و برهنه متولد شدن، شرکت ندادن زنان در آیینها، ممنوعیت ورود افراد نابالغ در آیینها و جشنهای مهری، حضور تماشاگران بر سکوهایی که بر معبد مشرف بود و وجود زنگ در معابد را از جمله مواردی میداند که در آیین مهری وجود داشته و به نوعی بر ورزش باستانی و زورخانهها تأثیر گذاشته است (بهار، ۱۳۷۶: ۱۶۸-۱۶۴).
شایسته است بخشی از اعتبارات عمرانی وزارت آموزشوپرورش و حتی وزارت ورزش و جوانان به ساخت اماکن ورزشی در محیط مدرسه اختصاص داده شود حال اگر به همان تعداد اندک مدارسی که به سالن ورزشی مجهزند نگاه کنیم، در خواهیم یافت که این سالنها کمترین سنخیتی با فرهنگ و معماری ایرانی- اسلامی ندارند.
درهای ورودی این اماکن ورزشی نیز معمولا از جنس آهن است که نه تنها هیچ روح و بالندگیای در آن نیست بلکه بسیاری از دانشآموزان هنگام ورود و خروج با ضربه زدن به آن، صداهای ناهنجاری تولید میکنند که مایة ترس و وحشت دیگران میشود.
نتیجهگیری زورخانه نماد تمدن ایرانیان است و ورزش زورخانهای ریشه در تاریخ کهن و فرهنگ غنی ایران دارد."