چکیده:
فرزندآوری در نظام خانواده از چالشهای جدی زوجین در عصر کنونی است. در اینکه فرزندآوری جزو ماهیت شرعی و مقتضای ذات عقد نکاح محسوب نمیشود، هیچ اختلافی میان فقهای امامیه وجود ندارد. گاهی زوجین در امر فرزندآوری دیدگاه یکسانی ندارند و این امر، سبب نگرانی و ناراحتی زوجین از همدیگر میشود. یکی از راههای کم کردن نگرانیهای مزبور این است که زوجین فرزندآوری را به یک ضمانت الزامآور تبدیل کنند که در اینصورت طرف مقابل حق تخلف از این شرط الزامآور را ندارد و در صورت تخلف تنها راه پشتوانۀ قانونی، طرح دعوای قضایی در این موضوع است. در این مقاله درصدد بیان دیدگاه فقها دربارۀ فرزندآوری (استیلاد) هستیم. بر این اساس در ابتدا یکی از اهداف نکاح از منظر آیات و روایات (فرزندآوری و بقای نسل) مطرح و سپس اشارۀ مختصری به جایگاه و ارزش فرزند در آیات و روایات میشود؛ سپس مقتضای ذات و اطلاق عقد نکاح بررسی شده و در پایان دیدگاه فقها دربارۀ فرزندآوری بیان میشود. این نتیجه حاصل شد که فرزندآوری جزو ماهیت شرعی و مقتضای اطلاق عقد نکاح نیست، اما هر یک از زوجین میتواند با شرط آن در ضمن عقد یا تبانی بر پایۀ آن، فرزندآوری در قلمرو نکاح را به الزام ضمانتآور و دارای پشتوانۀ قانونی تبدیل کند.
In the family system bringing child is a major challenge of wives in the modern time. There is no disagreement among Imamites (Shi،as) jurisprudents about this issue that bringing child has no legal nature and is not considered a natural requirement of marriage contract.
Sometimes wives have different views about bringing child and this makes them worried and upset. One way to lower these concerns is that wives make bringing child a binding guarantee; in such a case the parties to the contract has no right to violate this binding condition and in the case of violation، litigation is the only legal solution.
comment on this article jurists about childbearing(estilad) as well. the first expression of one of the purposes of marriage from the perspective of verses and hadiths that childbearing and survival is the generathion evaluated، then a brief reference to the position of the child in Yat. V tradition، the next requirement was nature and refers to marriage and in the view of scholars have expressed about having children. it was concluded that having children was a religious nature and requirements of each application of the marriage، but couples can be provided in the contract or collusion on the territory of childbearing marriage and the requirement guarantee backed Apr legal turn.
خلاصه ماشینی:
ان قلت : اغلب عقلا و خبره های امروز از غیرمسلمانان ، بلکه مسـلمانان مـی گوینـد کـه کنترل جمعیت در عصر ما واجب و لازم است ؛ وگرنه سبب افزایش فقر، جهـل ، بیمـاری و وابستگی می شود، این امر چگونه با کلام پیامبر سازگار میشود؟ قلت : آنچه در باب استحباب نکاح ، حفظ نسل و مباهات پیامبر حتی به سقط گفته شد، اصل و قانون است و هر قانونی استثنایی دارد که مسئلۀ تحدید نفس استثناست و با کبـرای کلی منافاتی ندارد، مثال غیبت به عنوان اصل حـرام اسـت ، ولـی در مشـورت بـرای ازدواج جایز می شود (مکارم ، ١٤٢٤، ج ١: ٩).
١. آیا فرزندآوری در ماهیت شرعی عقد نکاح قرار دارد، یعنی مقتضـای عقـد نکـاح است ؟ اگر فرزندآوری جزو مقتضای عقد نکاح باشد، اولا؛ برای طرح دعوا به خواستۀ الزام به فرزندآوری نیازی به اشتراط در ضمن عقد وجود نـدارد؛ ثانیـا؛ در فـرض عـدم تمایـل بـه فرزند داشتن ، شرط عدم فرزندآوری از جملۀ شروط خلاف مقتضای عقد خواهد بود.
بنابراین اگر فرزندآوری از مقتضای اطلاق عقد نکاح بـه شـمار آیـد، در صـورت عـدم اشتراط آن در ضمن عقد از جانب زوجین به منزلۀ تصریح آن در زمان انعقـاد عقـد بـوده و الزام به فرزندآوری از جانب هر یک از طرفین ، در فرض خودداری طرف دیگر نیز مشروع خواهد بود و اگر یکی از طرفین ، عدم فرزندآوری را در ضمن عقد شرط کند، عقد صحیح و شرط لازم الاتباع است ، مشروط به اینکه حق اختصاصی یکـی از زوجـین قلمـداد نشـده باشد که در این صورت حق دادخواست نیز تنها مختص وی خواهد بود، نه هر دو طرف .