چکیده:
بیشتر رهبران گروه های اسلام گرای فعال در سطح آسیای مرکـزی تربیـت یافتـه گـروه هـای تنـدرو در کشورهایی مانند عربستان سعودی، اردن ، عراق ، افغانسـتان و پاکسـتان هسـتند. تـاثیر سـازمان هـا و گروه های فرامنطقه ای بر خط فکری و ایدئولوژیک گروه های فعـال در آسـیای مرکـزی از امـوری چـون آموزش و تربیت رهبران مذهبی این گروه ها شروع و با فعالیت هایی چون ارسال کتب و آمـوزش دینـی، اعزام گروه های تبلیغی به منطقه ، تلاش برای تصدی امامت جماعات توسط افراد منتسب به این گروه ها و حتی ارسال محرمانه سلاح و سایر لوازم ضروری تکمیل میشود. عقاید افراطی و تکفیری این گروه ها و در اختیار داشتن سلاح باعث میشود که این گروه ها گاه به اقدامات خشونت آمیز دست بزنند. گروه های رادیکال اسلام گرا به صورت شبکه ای در کشـورهای آسـیای مرکـزی و خـارج از منطقـه فعال اند، هر چند آنها تحت فشار نظامی ـ امنیتی حکومت های منطقه ، هم چنین قدرت های بین المللـی، از جمله امریکا، اروپا، روسیه و چین قرار گرفته اند، به فعالیت خود ادامه میدهند و شرایط آسـیای مرکـزی هم زمینه های لازم را برای ادامه حیات آنها در آینده فراهم میکند.
خلاصه ماشینی:
"این گزارش پیشرفت و دورنمای شبهنظامیگری در آسیای مرکزی و نیز ارتباط آنها با وقایع پاکستان و افغانستان را مورد بررسی قرار داده است و برای براندازی جهادگرایی از نوع القاعده در سراسر آسیای میانه راهبرد یکسانی پیشنهاد میکند.
طبق شکاف سال 2002 در جنبش اسلامی ازبکستان، امکان دارد خشونت سال 2004 که نشان میداد این جنبش تنها به دنبال کپیبرداری از برنامهها و حملات القاعده در حملات داخلی خود نیست و با رژیم کریماف به شدت مخالف است، در واقع کار عناصر مجددا گروهبندیشده از باقیماندگان جنبش اسلامی ازبکستان از حمله افغانستان باشد: «به نظر میرسد شبکههای جدید جنبش اسلامی ازبکستان (Neo-IMU) از اعضای باقیمانده جنبش اسلامی ازبکستان سابق باشند که در اواخر 2001 افغانستان را ترک کرده و در مناطق دورافتاده پاکستان یا در آسیای میانه جمع شدهاند.
اگر چه این مناطق برای جنگجویان جنبش اسلامی ازبکستان/اتحادیه جهاد اسلامی از مناطق شهری مرکزی مناسبترند، نمیتوان آنها را با امنیت پناهگاههای افغانستان قبل از 2001 یا وزیرستان شمالی امروز مقایسه کرد.
طبق گزارشی از کنگره در سال 2002، جنبش اسلامی ازبکستان به شدت به قاچاق مواد مخدر وابسته است و از ارتباطاتی که نمنگانی در افغانستان و تاجیکستان در طول زمان شرکت در جنگ داخلی تاجیکستان برقرار کرده بود، استفاده میکند.
برای مثال یک پیرمرد در مصاحبه با یک روزنامهنگار قندوز در افغانستان بیان کرد: طالبان قبلا مبارزان خارجی از تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان را به منطقه دعوت میکرد، اما اکنون بعضی عربها و چچنیهایی را که از عملیات نظامی امریکا در جنوب این کشور فرار کردهاند، دعوت میکند."