چکیده:
تحقیق حاضر به دنبال آینده پژوهی روابط خارجی ایران و عربستان مبتنی بر تحولات منطقه عربی است. به منظور انجام صحیح و علمی پژوهش، ابتدا این سوال طرح می گردد که مهم ترین آینده های مطرح در روابط خارجی ایران وعربستان مبتنی بر تحولات ژئوپلتیکی منطقه عربی چیست؟ نوع تحقیق، کاربردی و روش تحقیق تحلیلی- تبیینی(با استفاده از روش گلوله برفی) می باشد. در این روش 25 نفر از اساتید و افراد نخبه با ویژگی های خاص انتخاب و از طریق پرسشنامه مورد سوال قرار گرفتند که از طریق این خبرگان مولفه ها، شاخص ها و گویه ها ارزیابی شده و در نهایت پرسشنامه برای آنها ارسال گردید.پس از تایید پایایی و روایی پرسشنامه، جهت تحلیل نتایج از آزمون فریدمن استفاده شد. مهم ترین نتایج حاصله از تحلیل گویه ها و شاخص ها نشان می دهد که : آینده محتمل در روابط خارجی ایران و عربستان با تاثیرپذیری از تحولات منطقه ای عربی متصور خواهد بود و مهم ترین مولفه های تاثیرگذار در آینده پژوهی روابط خارجی ایران وعربستان به ترتیب اهمیت؛ دفاعی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می باشد که سناریوهای محتمل هم برهمین مبنا نوشته شده است. همچنین محقق به این نتیجه می رسد که دورنمای روشنی در روابط میان ایران و عربستان دیده نمی شود بلکه به صراحت گفت که روابط در آینده تیره تر نیز خواهد شد. پیشنهاد می گردد ملاحظات راهبردی در خصوص تنظیم روابط با عربستان سعودی با ترسیم اهداف مرحله ای و حرکت های گام به گام و تدریجی اتخاذ گردد.
The purpose of this study is to examine the interests and considerations of regional powers (The Islamic Republic of Iran، Saudi Arabia، and Turkey) in process of Syria crisis. crisis which began in 2011 and continues today. In fact، our question is what the goals and interests that the Islamic Republic of Iran، Saudi Arabia and Turkey seek in the Syrian crisis? The main hypothesis is that these three regional power have sought some goals and interests in three models of order including Shia (Iran)، Salafi (Saudi Arabia) and، Brotherhood (Turkey). The commonality of these regional powers in crisis of Syria is to effort for protect and offer their order in this country and increase their regional influence and، their dissociation is way of their role-playing in the process of crisis and، also their antithetical interests in this crisis In the framework of the model based on the balance of power.
خلاصه ماشینی:
به منظور انجام صحیح و علمی پژوهش، ابتدا این پرسش طرح میشود که مهمترین آیندههای مطرح در روابط خارجی ایران و عربستان مبتنی بر تحولات ژئوپلتیکی منطقه عربی چیست؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش پنج پرسش فرعی نیز مطرح شده است.
مهمترین نتایج حاصل از تحلیل گویهها و شاخصها نشان میدهد که : آینده محتمل در روابط خارجی ایران و عربستان با تأثیرپذیری از تحولات منطقهای عربی (تحولات یمن، سوریه، عراق وغیره) متصور خواهد بود و مهمترین مؤلفههای تأثیرگذار در آیندهپژوهی روابط خارجی ایران و عربستان به ترتیب اهمیت؛ دفاعی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که سناریوهای محتمل هم بر همین مبنا نوشته شده است.
و پرسشی که در این جا مطرح میشود این است که: مهمترین سناریوهای محتمل، در روابط خارجی ایران و عربستان مبتنی بر تحولات منطقه عربی چیست؟ که در پاسخ به پرسش به نظر میرسد مهمترین سناریوهای محتمل در روابط خارجی ایران و عربستان تا سال 1404 ادامه اختلافات سیاسی، فرهنگی و افزایش رقابت اقتصادی و نظامی است.
(مظفری،1357: 55) ج- اختلافات بینالمللی ـ رابطه با امریکا ایران همواره معتقد بوده که حضور دیگر کشورها در منطقه غیرقابلقبول بوده است و امنیت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود همچنین جمهوری اسلامی امریکا را دشمن اصلی و شماره یک مسلمان و کشورهای اسلامی دانسته و بارها اعلام داشته امریکا در جنایات صهیونیستها شریک بوده و خواستار مقابله کشورهای اسلامی با امریکا بوده است در صورتی که عربستان سعودی یک شریک راهبردی و استراتژیک و مالی برای امریکا محسوب شده.