چکیده:
گردشگری ، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و محیطی در شهرهاست . سیاست توسعه گردشگری ، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن ، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات اقتصادی ، اجتماعی و محیطی گردشگری برتوسعه شهر قشم از منظر ساکنان آن ، مطالعه ای اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی -تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است . جامعه آماری پژوهش را تمامی سرپرستان خانوار در شهر تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران تعداد ٣٧١ نفر از آنان از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده و آلفای کرونباخ ٠/٧٨ حاکی از پایایی مطلوب آن است . اطلاعات از طریق نرم افزار spss طبقه بندی و با استفاده از آزمون ناپارامتری کای اسکوئر معنی داری شاخص ها مشخص و تحلیل ها انجام شد. نتایج این پژوهش منتج از تجربیات و نظرات ساکنان شهر، نشان می دهد که گردشگری ، باوجود اشتغال زایی ، افزایش درآمد و بهبود کمی و کیفی صنایع دستی ، سبب بالا رفتن قیمت ها، سوداگری و تغییر کاربری زمین و افزایش ساخت و ساز و ازبین رفتن بافت باارزش در شهر و ازاین رو باوجود منافع اقتصادی ، سبب ناپایداری کالبدی شهر شده است . از لحاظ اجتماعی ، باعث بهبود وضعیت آموزش و بهداشت ، افزایش تعامل شهرندان و امنیت و لذا پایداری نسبی اجتماعی شده ولی از لحاظ محیط زیست ، پیامدهای منفی زیادی از قبیل آلودگی های محیطی ، افزایش ترافیک، تغییر کاربری های مفید برای محیط زیست شهری همراه بوده که مغایر با اهداف توسعه پایدار شهری است . بنابراین ، با برنامه ریزی اصولی و تلاش برای استفاده بهینه از ورود گردشگران می توان وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، محیطی و کالبدی شهر را بهبود بخشید.
Tourism is an important activity with economic، social and environmental effects on cities. Given this importance، tourism development policy is an approach that urban societies have paid attention to it so that increasing its results they can minimize its negative effects. The purpose of this paper is studying economic، social and environmental effects of tourism on development of Qeshm island cities. This study is an explorative research that based on descriptive- analytic method and collecting library and field information. Statistical samples of this study include all of household heads in Qeshm city; based on Cochran formula 371 heads were selected through simple random sampling. Questionnaire was used in order to collect data; Cranach's alpha was 0.78 that indicates its good reliability. Collected data were categorized by SPSS software and by Chi-Square Test meaningfulness of data was determined and analyzed. Study results show that in economic context، tourism in addition to job creation، income increase ad qualitative and quantitative improvement of handicrafts، has led to price increase، land trade and building increase. In social context، it has led to improvement in education and health، increase in citizens’ interaction and security. In environmental although it has had positive effects but it had many negative consequences such as pollution، traffic increase، land application change and decay of valuable urban texture that are contrary to urban development goals. So by material planning and attempt to have optimized use of tourists’ entry، economic condition and consequently social، environmental and structural conditions can be improved.
خلاصه ماشینی:
"در مجموع اثرات اقتصادی مستقیم و غیر مستقیم گردشگری در توسعه شهری را می توان در موارد زیر خلاصه کرد: - ایجاد اشتغال و افزایش درآمد عمومی در سطح جامعه - ورود سرمایه ها و سرمایه گذاری های خارجی به شهرها - معرفی شهر به عنوان یک قطب گردشگری - -افزایش تعداد شاغل در امور مرتبط با گردشگری - رشد ساخت و ساز و نوسازی در سطح شهرها - به کارگیری توانایی های موجود محلی این مزایا را می توان در سطوح ملی ، منطقه ای و محلی مورد ارزیابی قرار داد، طبق نظر پیرسون (١٩٨٩) و دیسون (١٩٩٥) عواقب منفی گردشگری شامل : - تورم افزایش عمومی قیمت ها - مشاغل فصلی و بیکاری - افزایش قیمت زمین - توسعه بخش خدمات و تحلیل تولید کالایی - کاهش خدمات عمومی همگانی - توسعه نامتعادل منطقه ( منبع : همان ، ٣١) اثرات اجتماعی برخی از سودمندترین اثرات گردشگری بر جامعه شامل این موارد می باشد: - افزایش غرور، تقویت ارزش ها، سنن محلی و فرهنگ بومی - افزایش تماس گردشگران با شهروندان و تقویت ارتباطات بین فرهنگی - احیاء هنرها و صنایع دستی محلی - بهبود زندگی اجتماعی و فرهنگی جامعه محلی - حفاظت و نگهداری بهتر از آثار فرهنگی و ابنیه تاریخی کارتیر (١٩٩٦) معتقد است اثرات اجتماعی منفی گردشگری می تواند مواردی از قبیل : - آسیب دیدن فرهنگ بومی در اثر برخوردهای مکرر با گردشگران با فرهنگ های متفاوت - آسیب رسیدن به ابنیه و آثار تاریخی در اثر ازدیاد مراجعه - تولید زیاد صنایع دستی بدون کیفیت و تجاری شدن فرهنگ و صنایع دستی - افزایش جرم ، جنایت و دزدی و افزایش فحشا و بی بند و باری - بروز تعارضات بین ساکنان شهر(٦٤٩ :٢٠٠٥ ,Haly and elt) ."