چکیده:
شهر تهران در جنوب کوههای البرز، امروزه مواجه با سه نوع مخاطره آب و هوایی است، مخاطره آب و هوایی ناشی از جغرافیا، مخاطره آب و هوایی ناشی از پایداری هوا و مخاطره آب و هوایی ناشی از گرمایش جهانی. هدف از این پژوهش مطالعه این سه نوع مخاطره در شهر تهران است. روش کار در این پژوهش بررسی روند تغییرات عوامل سینوپتیکی است که تحت تاثیر گرمایش جهانی و توسعه شهری دچار تغییراتی شده اند. بدین منظور ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال جهت تغییرات پر ارتفاع جنب حاره ای در دو بازه زمانی ۵ ساله، بازه اول از ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۲ و بازه دوم از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بازه های زمانی نزدیک تغییراتی در ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ ژئوپتانسیل رخ داده است که باعث افزایش مخاطرات در شهر تهران شده است. بر اثر تغییرات آب وهوایی در دهه های اخیر، پایداری هوا و دوره تسلط آن بر نیوار شهر تهران افزایش یافته است. پایداری هوا در تهران به دو گروه پایداری های حرارتی و پایداری های برودتی تقسیم می شوند. عوامل انسان ساخت باعث تشکیل جزیره حرارتی، افزایش ارتفاع LCL شده و تراز تراکم هوا را به ارتفاع بالاتری انتقال داده است. تغییر میدان باد شهری، تشدید توربولانس های جوی، تشدید گرادیان های ترمودینامیک، فربه ای سیکلون های مهاجر ، از اثرات جزیره حرارتی شهر هستند.
Tehran, in the south of Alborz Mountains, is faced with three types of weather risk, weather risk caused by geography, climatic risks caused by air resistance and weather risk due to global warming. The aim of this study is to examine the three types of risk in Tehran. The method of this study was to evaluate the changes of synoptic factors that affect global warming and urban development. In order to detect the height changes of 500 hPa two 5-year periods including 1948 to 1952 and 2010 to 2014, were studied. The results showed that changes in heights of 500 geopotential, there was an increased risk in the city of Tehran. The effect of climate change in recent decades, increased the stability of air in Tehran. Human factors in the formation of heat islands, increase LCL height and density of the air balance is transferred to a higher altitude. Changing urban wind field, atmospheric turbulence intensified, exacerbated thermodynamic gradient, fat and refugee cyclones, heat island effect of the city.
Thermal stability in the warm period will appear. The thermal stability of all levels of lower, middle and upper troposphere was intensified. Thermal stability couraged the development of subtropical high pressure in the area. With the arrival of the atmospheric pressure during calm and humid days the stability and pollution were increased. Negative vorticity from early June developed the intensive high pressure over the region. Compare the conditions of the two study periods showed that : the height of the high pressure was 100 meters higher than the second period. The number of days of intensified subtropical high increased during the second period. The high pressure has moved to the northern areas during the second period. This change in the subtropical high pressure increased the dry periods motivating the loss of vegetation. Heat island effect was increased as well. More than 90% of the temperature inversions occurred at an altitude of less than 500 meters in both warm and cold periods of year. Wind direction at both stations has shown that the establishment of any pollutant source in the West of Tehran will increase the pollution.
خلاصه ماشینی:
روش کار در این پژوهش بررسی روند تغییرات عوامل سینوپتیکی است که تحت تأثیر گرمایش جهانی و توسعه شهری دچار تغییراتی شده اند.
نتایج نشان داد که در بازه های زمانی نزدیک تغییراتی در ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ٥٠٠ ژئوپتانسیل رخ داده است که باعث افزایش مخاطرات در شهر تهران شده است .
در این مطالعه تغییراتی بررسی گردید که در جابه جایی مراکز پرفشار حجنب حاره ، تغییرات محدوده ی استقرار شرایط صعودی، تغییرات میدان باد بر اثر توسعه ی شهری، تغییرات تراز تراکم توده های هوا بر اثر توسعه ی شهری، کانالیزه شدن باد در تهران ، بارش اسیدی و فرونشست های اسیدی و افزایش دما ناشی از توسعه ی جزیره ی حرارتی شهر تأثیرگذار بودند.
در این مطالعه ، جابه جایی مراکز پرفشار جنب حاره ، تغییرات شرایط صعودی، تغییرات میدان باد، تراز تراکم توده های هوا، کانالیزه شدن باد، بارش اسیدی و افزایش دما بررسی میشوند.
این تغییر در پرفشار جنب حاره ای سبب افزایش دوره های خشک شده است .
جریان هوا در ترازهای پایینی از اطراف تهران به سمت مرکز (تحت تأثیر کم فشار تشکیل شده ناشی از جزیره ی حرارتی به وجود آمده ) حرکت میکند و سبب افزایش و تراکم ذرات آلوده کننده در مرکز شهر تهران میشود.
)به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١١: جریان هوا در ترازهای پایینی از اطراف تهران به سمت مرکز (تحت تأثیر کم فشار تشکیل شده ناشی از جزیره ی حرارتی به وجود آمده ) حرکت میکند و باعث افزایش و تراکم ذرات آلوده کننده در مرکز شهر تهران میشود.