چکیده:
تاریخ اسلام، با هجرت مسلمانان به مدینه مرحلة جدیدی را شروع کرد. رسولخدا(ص) از اجتماع قبایل مختلف عرب، امت واحدی ساخت که همه چیز به محوریت پیامبر(ص) ختم میشد. رسولخدا(ص) عرب را از تفرقه و دودستگی به سوی وحدت و عزت راهنمایی کرد. از آنجایی که پیامبر خدا(ص) اسوة کامل زندگی هستند، الگو قرار دادن سیرة آن حضرت کارآمدترین راه برای جامعة امروز در جهت تحقق وحدت اسلامی است. پیامبر(ص) با سخنان و رفتارهای خویش راهکارهای متفاوتی برای ایجاد برادری و وحدت ارائه دادند؛ از جمله عقد برادری میان انصار و مهاجرین، پیماننامه عمومی و ساماندهی نیروها در جنگ که باعث وحدت مسلمین از قبایل مختلف شد. اتحاد و انسجام مسلمانان آثار و برکات بسیاری در تحقق اهداف الهی و جلوگیری از مقاصد غیر الهی خواهد داشت. در پرتو همین اتحاد و برادری مسلمانان میتوانند بر دشمنان خویش پیروز شده و عزت و سربلندی و اقتدار خویش را حفظ کنند
خلاصه ماشینی:
"از این رو این سؤال به ذهن میرسد که اقدامات پیامبر(ص) در ایجاد وحدت جامعه مسلمین چه بوده است؟ مراد از وحدت امت اسلامی این است که مسلمانان در کنار حفظ مذاهب خودشان بر محور مشترکات دینی مثل توحید، قرآن، پیامبر اعظم(ص)، سنت و سیرة نبوی در برابر خطراتی که اصل اسلام و جامعة مسلمانان را تهدید میکند، همبستگی و همدلی داشته باشند و از اختلافات گوناگون مذهبی، سیاسی، نژادی، زبانی و...
6. مسلمین، فرد مقروض و مدیونی را که دین او سنگین است رها نخواهند ساخت؛ بلکه او را کمک میکنند و در قسمت دیگری از این عهدنامة تاریخی که طرف خطاب آن یهودیان مدینه بودند، اموری پیشداوری شد که توجه به مفاد آن حاکی از انگیزة تحقق وحدت ملی توسط پیامبر اکرم(ص) است: ـ مسلمانان و یهودیان امت واحدهاند و مانند یک ملت در مدینه زندگی خواهند کرد و هر یک دین خود را دارند.
با توجه به مفاد پیماننامه به دست میآید که پیامبر(ص) برای ایجاد احساسات مشترک ملی و دینی تلاش فراوان نموده و به شهادت تاریخ موفقیتهای قابل توجهی نیز به دست آورده است که یکی از راهکارهای اساسی در جهت تحقق وحدت امت اسلامی در آن عصر و زمان مطرح بوده است و امروزه نیز تحریک احساسات مشترک ملی و دینی نقش بسزایی در بسیج عمومی تودهها و ایجاد همبستگی و همدلی دارد.
در غزوة بنیالمصطلق در جریان نزاع دو نفر از مهاجر و انصار و سخنانی که عبداللهبنابی در این رابطه زد، باعث خشم مسلمین و از جمله پسر عبداللهبنابی شد و خواستار قتل عبدالله شدند، اما پیامبر(ص) برای حفظ وحدت امت اسلامی آنان را از این کار برحذر داشت و همگی را به دوستی و برادری دعوت نمود."