چکیده:
موضوع خروج نخبگان و نیروهای متخصص از کشور به عنوان یـک پدیـده اجتمـاعی کـه محصـول عوامـل اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی جامعه ایران مطرح اسـت ، بـر فرآینـدهای رشـد و توسـعه اقتصـادی ، سیاسی و اجتماعی اثرات زیانباری بر جای گذشته است . با توجه به اینکه به گواهی آمارها، سـالانه ٥ میلیـون دلار از سرمایه کشور به ازای خروج هر نخبه از کشور از دست می رود، دستیابی به انگیزه های خروج نخبگـان از کشور و شناسایی عوامل موثر بر خروج نخبگان از کشور و بررسی راهکارهـای اجرایـی و عملـی و کنتـرل خروج نخبگان از کشور بیش از پیش ضروری است . هدف این مقاله ، تحلیل انواع سناریوهای مطـرح و تـاثیر آنها بر میزان مهاجرت است . به علت پیچیدگی های این مساله و روابط علی معلولی ، بازخوردهـا و حلقـه هـای علی از رویکرد پویایی های سیستم در این تحقیق استفاده شده است . نتایج نشان داد: با اعمال سیاست کاهش تنش در روابط خارجی نمی توان بر نرخ خروج نخبگان تاثیر چندانی گذاشت و تعـداد آنهـا را کـاهش داد. بـه مسئولین بلندپایه دولتی پیشنهاد می شود، ضمن رعایت شایسته سالاری در انتصـاب افـراد در مشـاغل علمـی ، مدیریتی و حاکمیت ، نسبت به بهبود امنیت شغلی و وضعیت اشتغال نخبگان اقدام نمایند.
The issue of elite emigration from our country to the developed countries as a social phenomenon is the result of economic، cultural، social and political factors in Iranian society. This phenomenon had harmful impacts on the economic، political and social growth and development processes. Elite emigration has been neglected over the years. Statistics reports show that by each emigration of an elite person from Iran، $ 5 million of the Iran's capital will be lost. Therefore، it is essential to find the motivations of elite emigration and explore the strategies and practical solutions for the elite emigration. Thus، the aim of this study is to analyze a variety of scenarios and their impacts on the rate of emigration. Due to the complexity of the problem and causal relations، feedbacks and causal loops، system dynamics approach was used in this study. The model performed in Vensim software. Results show that the policy of reducing tension in foreign relations has not a significant impact on the rate of elite emigration. In addition، according to the results of proposed policies، it is recommended to the government and policy makers to respect the meritocracy in the scientific، management job appointments as well as improve the job security and employment status of elites.
خلاصه ماشینی:
"مرحله ٥: تدوین و ارزیابی سیاست ها خروجی متغیرهای نرخ نخبه شدن ، تعداد نخبگان داخل کشور، نرخ مهاجرت نخبگان و تعـداد مهاجران برای حالت اولیه و قبل از اعمال سیاست های کاهنـده میـزان مهـاجرت نخبگـان ماننـد فشار داخلی برای به روزرسانی سیستم آموزشی و پژوهشی ، کـاهش تـنش در روابـط خـارجی ، حمایت های دولت ، افزایش امنیت شغلی و وضعیت اشـتغال نخبگـان و افـزایش میـزان رعایـت شایسته سالاری در مشاغل مدیریت ، علمی و حاکمیتی در شکل ٩ تا ١٢ نشان داده شده است .
نرخ نخبه شدن بر اثر اعمال سیاست های ٣، ١، ٢ بــا اعمــال سیاســت هــای کــاهش تــنش در روابــط خــارجی از ٠/٨ بــه ١، افــزایش رعایــت شایسته سالاری از ٠/٣ بـه ٠/٩و بهبـود امنیـت شـغلی و وضـعیت اشـتغال نخبگـان از ٠/٣بـه ٠/٩ همان طور که در شکل ١٤ مشاهده می شو، تعداد نخبگان بر اثر اعمال این سیاست هـا در ٢ سـال اول افزایش دارد، سپس تا با روند کاهشی مواجه می شود و سـپس از سـال ٧ تـا ١٢ بـا افـزایش مواجه شده و در ادامه تا پایان سال ٥٠ به همین وضع ثابت می مانـد و در کـل نسـبت بـه حالـت اولیه کمی افزایش دارد.
تعداد نخبگان بر اثر اعمال سیاست های ١، ٢، ٣ بــا اعمــال سیاســت هــای کــاهش تــنش در روابــط خــارجی از ٠/٨ بــه ١، افــزایش رعایــت شایسته سالاری از ٠/٣ به ٠/٩ و بهبود امنیت شـغلی و وضـعیت اشـتغال نخبگـان از ٠/٣ بـه ٠/٩، همان طور که در شکل (١٣) مشاهده می شود، نرخ مهاجرت بـر اثـر اعمـال سیاسـت ١ افـزایش قابـل تـوجهی دارد، امـا در اثـر اعمـال سیاسـت ٢ و ٣ هـیچ گونـه تغییـر قابـل تـوجهی مشـاهده نمی شود."