چکیده:
در دهههای اخیر، مفهوم سبک زندگی به معنای عام و سبک زندگی سلامتمحور در معنای خاص، نظر بسیاری از جامعهشناسان و محققان حیطه سلامت را به خود جلب کرده است. مطالعه سبک زندگی سلامتمحور به بررسی الگوهای جمعی رفتارهایی میپردازد که سلامت افراد را در معرض خطر قرار میدهند. این پژوهشها، در پی یافتن علل تضمینکننده سلامتاند. پژوهشها در این زمینه یا بهصورت توصیف این الگوهای رفتاری سلامت بودهاند یا در پی تبیین این الگوها برآمدهاند. تبیینهای انجامشده عمدتا تعیینکنندههایی همچون انتخابهای فردی و عوامل اجتماعی را مد نظر قرار دادهاند. با اتخاذ رویکردی مشابه، پژوهش پیمایشی حاضر برای کشف عوامل جمعیتی و اجتماعی موثر بر انتخابهای فردی- که بر سبک زندگی سلامتمحور سالمندان تهرانی تاثیر میگذارد- برآمده است. یافتهها نشان میدهد که بیش از دو سوم سالمندان نمونه آماری پژوهش، سبک زندگی متوسط و تنها 8/11 درصد، سبک زندگی سالم دارند. سبک زندگی سلامتمحور سالمندان برحسب سن، تحصیلات و رضایت از زندگی متفاوت است و با سبک زندگی سلامتمحور ارتباطی معنادار دارد. 16 درصد تغییرهای سبک زندگی سالمندان مورد بررسی، از طریق متغیرهای جمعیتی- اجتماعی تبیین شدهاند. در میان متغیرهای مورد بررسی، رضایت از زندگی، مهمترین متغیر بلافصل اثرگذار بر سبک زندگی سالمندان با ضریب بتای 206/0 است که خود از متغیرهای پایگاه اقتصادی، اجتماعی، دینداری، سن و جنس تاثیر میپذیرد.
Health lifestyle is known pattern of Collective behaviors that engage in risky health problems and their causes and reasons of health to ensure. Accomplished Explanations mainly have considered on Determinatives such as structural and social factors individual choices. This survey، as a similar approach، focused on discovers the capital causes that influencing on individual choices، which affect on health lifestyle of the Tehrian elderly. Research findings show that almost two-thirds of elderly had a Top of Form
moderate health lifestyle. Considering the types of capital، 56/6 Percentage of research subjects had average economic capital and 62/2 percent had average social capital. More importantly،74/4 percent of elderly had low cultural capital. Assumptions examination results showed that social and economic capital are significantly associated with healthy lifestyle of elderly، while cultural capital is ineffective. Results of regression analysis showed that 16 percent of elderly health lifestyle is affecting by social and economic capital changes، and between the types of capital، social capital and economic capital with 0/186 and 0/136 beta coefficient، had greatest impact on the health lifestyle of the elderly.
خلاصه ماشینی:
با اتخاذ رويکردي مشابه ، پژوهش پيمايشي حاضر براي کشف عوامل جمعيتي و اجتماعي مؤثر بر انتخاب هاي فردي- که بر سبک زندگي سلامت محور سالمندان تهراني تأثير ميگذارد- برآمده است .
امروزه توجه به انتخاب هاي افراد در زمينۀ سبک زندگي و انطباق آن با الگوهاي سلامتي و نيز انتخاب صحيح الگوهاي مصرف ، در کانون توجه درمان بيماريهاي مزمن قرار گرفته است ، اما اين انتخاب ها را نميتوان بدون توجه به زمينه هاي اجتماعي شکل گيري آن ها در نزد کنشگران بررسي کرد؛ چراکه ميزان ابتلا به بيماري، براساس طبقه هاي مختلف اجتماعي متفاوت است .
انسان ها در عصر کنوني، بيش از پيش از پيوندهاي سنتي فاصله گرفته اند و در انتخاب شيوه هاي مصرف و سبک هاي متنوع زندگي تا حدودي آزادي عمل دارند، اما اگرچه در بخشي از اين انتخاب ها عنصر آگاهي دخيل است ، نميتوان از گزينش هاي يکسره آزاد سخن به ميان آورد؛ چراکه کنشگران به شدت از عوامل اجتماعي و ساختارهايي تأثير ميپذيرند که پيش از آن ها وجود داشته است و پس از آنان نيز تداوم خواهند داشت .
توزيع نمونۀ آماري پژوهش برحسب سطوح (رجوع شود به تصوير صفحه) مطابق يافته هاي جدول ٤ ميتوان گفت ١١/٨ درصد سالمندان مورد بررسي، از سبک زندگي سلامت محور خوبي برخوردارند.
جدول ٦ نيز نتايج آزمون تحليل واريانس را براي رابطۀ احتمالي بين شش متغير مستقل سن ، وضعيت شغلي، ميزان تحصيلات ، رضايت از زندگي، پايگاه اقتصادي- اجتماعي و وضعيت تأهل با سبک زندگي سلامت محور سالمندان را نشان ميدهد.