چکیده:
سیدعبدالحسین لاری از مراجع بزرگ عصر قاجار در فارس به شمار می آید که اقدامات تاثیرگذاری در تاریخ انقلاب مشروطیت از خود به جای گذاشت . او هر چند با انتشار رساله های متعدد سیاسی به دفاع از مشروطیت پرداخت اما تلقی او در حمایت از نظام مشروطیت با نظر عالمان دیگر تفاوت داشت و نظرات او با اندیشه سیاسی طرفداران مشروطه مشروعه مانند شیخ فضل الله نوری نزدیک تر بود؛ اما در عمل در نقطه ی مقابل آنها قرار گرفت . هدف از این پژوهش بررسی ماهیت تشکیل مجلس و ویژگی ها و اهداف آن در اندیشه سیاسی سیدعبدالحسین لاری با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی است . یافته ها و نتایج این پژوهش نشان می دهد که سید لاری از تشکیل مجلس شورای اسلامی که ریاست آن را فقیه جامع الشرایط برعهده بگیرد حمایت می کرد و اعتقاد داشت قانون مجلس باید بر اساس قوانین شرعی اسلام به نگارش درآید. به همین دلایل با استناد به آیات قرآن و کلام معصومان ، مخالف خود با مشروعیت سلطنت را اعلان داشت و حتی حکم جهاد علیه حکومت محمدعلی شاه قاجار صادر کرد.
خلاصه ماشینی:
او هر چند با انتشار رساله های متعدد سیاسی به دفاع از مشروطیت پرداخت اما تلقی او در حمایت از نظام مشروطیت با نظر عالمان دیگر تفاوت داشت و نظرات او با اندیشه سیاسی طرفداران مشروطه مشروعه مانند شیخ فضل الله نوری نزدیک تر بود؛ اما در عمل در نقطه ی مقابل آنها قرار گرفت .
یافته ها و نتایج این پژوهش نشان می دهد که سید لاری از تشکیل مجلس شورای اسلامی که ریاست آن را فقیه جامع الشرایط برعهده بگیرد حمایت می کرد و اعتقاد داشت قانون مجلس باید بر اساس قوانین شرعی اسلام به نگارش درآید.
سید لاری که تشکیل مجلس به منظور حفظ و حراست از حقوق مردم را واجب کفایی می دانست ، رساله قانون مشروطه مشروعه را در صدر انقلاب مشروطیت به منظور آگاهی مردم مسلمان ایران نوشت و در مقابل قانون اتخاذ شده از غربیان موضع گیری کرد(آبادیان ، ١٣٧٤: ١١٤؛ آیت اللهی ، ١٣٦٣: ١١٧).
به اعتقاد سید به همین خاطر است که هیچ یک از دولت های خارجی ، فرد بیگانه ای را برای کارگزاری و مداخله در امور کشور خود به کار نمی گیرند(لاری ، قانون مشروطه مشروعه ، ١٣٨٧: ٢٢١).
سید لاری هر چند در بین علمایی که از مشروطه دفاع کردند، چهره ای شاخص و برجسته به شمار می آمد؛ اما مبانی اندیشه های سیاسی سید به دیدگاه های جناح مشروعه خواهان تهران و در رأس آنها شیخ فضل الله نوری نزدیک تر بود.