چکیده:
هدف این پژوهش شناسایی روش آموزش مناسب برای آموزش مداوم جامعهی پزشکی با استفاده از روش آموزش متداول (مبتنی بر سخنرانی) و دو روش آموزش الکترونیکی بود. در یک بررسی نیمه آزمایشی 90 پزشک عمومی و دستیار بر اساس فراخوان درون دانشگاهی، از دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و با روش نمونهگیری در دسترس در سه گروه 30 نفره شرکت کردند. روش آموزش مداوم متداول به صورت حضوری در کلاس درس و با قالب سخنرانی توسط استادان با تجربهی دانشگاه بود. محتوای یادگیری الکترونیکی در گروه دوم با استفاده از نرمافزار مایکروسافت پاورپوینت 2010 و با دو رسانهی متن و تصویر؛ و در گروه سوم با استفاده از نرم افزار Macromedia Flash CS5 و با هر پنج رسانهی آموزشی (متن، صوت، تصویر، پویانمایی و ویدئو) تولید شد. لازم به ذکر است که برای هر سه گروه از محتوای متنی یکسان استفاده شد. ابزارهای جمعآوری اطلاعات شامل چهار پرسشنامه، یک پرسشنامهی جامعه شناختی (با 8 گویه)، یک پرسشنامهی سنجش میزان یادگیری با مقایسهی پیش و پسآزمون (با 20 سوال در سطح کاربرد طبقهبندی الگوی مریل) و دو پرسشنامهی سنجش میزان انگیزش بر اساس دو روش آموزش متداول و آموزش الکترونیک (با 48 گویه) بود. دادهها به کمک آزمونهای آماری مجذور کای، تی زوجی، تحلیل واریانس یک طرفه، کروسکال والیس و توکی تحلیل شد. یافتهها نشان داد که تفاوت معنیداری بین میانگین نمرات سه گروه در پیش آزمون وجود نداشت (05/0gt;P). نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه در پسآزمون نشان داد که از نظر میزان یادگیری بین گروه اول و گروه دوم تفاوت معنیداری وجود نداشت و در گروه سوم بیشترین میزان افزایش در یادگیری نسبت به گروههای دیگر وجود داشت که از نظر آماری معنیدار بود (001/0=p). همچنین انگیزش شرکتکنندگان در گروه دوم نسبت به گروه اول بیشتر بود و شرکتکنندگان با روش طراحی شده با الگوی مریل، رایگلوث و کلر نسبت به دو روش دیگر از سطح انگیزش بیشتری برخوردار بودند (001/0=P). نتیجه اینکه روش آموزش طراحی شده با الگوهای طراحی آموزشی و انگیزشی به لحاظ میزان یادگیری و انگیزش برای آموزش پزشکان نسبت به دو روش آموزش متداول و طراحی شده با الگوهای طراحی آموزشی صرف اثربخشتر بود.
خلاصه ماشینی:
امروزه پژوهشگران به این نتیجه - Glicksman, Krausz, & Fung - Colsman, Sticherling, Stopel, & Emmrich - Clark & Mayer - Sklar - Casebeer & et al دست یافتهاند طراحی آموزشی محتوای یادگیری تأثیر بیشتری بر پیشرفت تحصیلی نسبت به نوع رسانهها و عوامل دیگر آموزشی دارد (هیرومی 1 ، 2002، ص 146).
بنابراین با توجه به دو مفهوم طراحی و آموزش، طراحی آموزشی عبارت است از: - Hirumi - Toews - Noone - Crawford - Richey, Morrison, & Foxon - Bilton - Reigeluth, Alison & Carr-Chellman «پیشبینی روشها و انتخاب و ترتیب مواد آموزشی در شرایط خاص به منظور رسیدن به نتایج به نحو مؤثر است» (فردانش، 1383، ص 13).
مارگورت در سال 2007 تحقیقی را با عنوان افزایش انگیزهی یادگیرنده به وسیلهی ارتقای طراحی آموزشی با استفاده از الگوی ARCS کلر انجام داد و به این نتیجه دست یافت که با استفاده از برنامهای که با عناصر الگوی ARCS کلر طراحی شده بود نسبت به روش آموزش متداول فنون نظامی تفاوت معنیداری از نظر میزان انگیزش شرکتکنندگان به وجود آمد» (مارگورت، - De Muth & Bruskiewitz - Mathur & Stanton - MacDonald - Hulsman, Ros, Winnubst, & Bensing 2007، ص 27).
با توجه به نتایج این بررسی به نظر میرسد که استفاده از الگوی مناسب طراحی آموزشی برای تدوین محتوای یادگیری الکترونیکی تأثیر بسیار زیادی در یادگیری و انگیزش آموزش مداوم جامعهی پزشکی داشته باشد.