چکیده:
مقاله حاضر معرفی و نقد کتاب «مبانی و روشهای آموزش سواد اطلاعاتی»تالیف زهره میرحسینی و احمد شعبانی است.کتاب با نگاهی توصیفی به سواد اطلاعاتی و با زبانی ساده در هشت فصل تنظیم شده است. چهار فصل اول به مبانی، مدلها و استانداردهای سواد اطلاعاتی پرداخته است. فصل پنجم نگاهی دارد به سواد اطلاعاتی در ایران و دو فصل ششم و هفتم به آموزش و کاربرد سواد اطلاعاتی اختصاص دارد. آخرین فصل کتاب سازمانها و مراکز بینالمللی فعال در زمینه سواد اطلاعاتی را معرفی کرده است. در این نوشتار، پس از معرفی اثر، محتوا و ساختار آن از جمله نکاتی پرامونجمله بندی ها و شیوه استناددهی به منابع مورد استفاده در نگارش اثر، نقد و بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
- در فصل چهارم با عنوان «استانداردهای سواد اطلاعاتی»، پدیدآورندگان فقط به استاندارد قابلیتهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی پرداختهاند و به استانداردهای دیگر حتی اشارۀ مختصری در حد ذکر نام هم نکردهاند؛ درحالیکه به نظر نگارنده بهتر بود به جای شرح کامل یک استاندارد، برای آشنایی بیشتر خوانندگان کتاب با استانداردها، به برخی از استانداردهای سواد اطلاعاتی مانند رهنمودهای سواد اطلاعاتی دانشگاه کلرادو، استانداردهای استرالیا و نیوزیلند، استانداردهای سواد اطلاعاتی معلمان و حتی استانداردهای سواد اطلاعاتی برای دانشجویان رشتههای مختلف از جمله علوم و فنی مهندسی و ادبیات انگلیسی، اشاره و خواننده برای مطالعۀ بیشتر به منبع اصلی ارجاع داده میشد.
- نویسندگان در انتهای فصل پنجم دربارۀ مشکلات کتابداران و کتابخانهها در زمینۀ کسب سواد اطلاعاتی، فقط به ذکر فهرستوار مطالب (برگرفته از پژوهش کیانی در سال ۱۳۸۳)، اکتفا کردهاند و به بسط واقعیتهای موجود که از مهمترین آنها میتوان به نقش و عملکرد کتابداران و کتابخانهها، بهویژه کتابخانههای دانشگاهی، در توسعه و آموزش سواد اطلاعاتی اشاره کرد، نپرداختهاند.
- در بخشهای مختلفی از کتاب، مشخص نیست مطالب ذکرشده نقلقول مستقیم یا غیرمستقیم است یا نظر پدیدآورندگان محترم؛ بهعنوان مثال: ● در صفحههای ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ به انواع سواد و قابلیتهای آن اشاره شده و فقط در انتهای مطلب استناد داده شدهاست.
● در صفحات ۲۴ و ۲۵، عوامل مؤثر بر توسعۀ سواد اطلاعاتی در سه بخش بیان شدهاند و در انتهای بخش سوم استناد درونمتنی ذکر شدهاست؛ درحالیکه به نظر میرسد کل مطلب از منبع مورد استناد آورده شده و لازم است به شکل نقلقول مستقیم داخل گیومه قرار گیرد.