چکیده:
گردشگری روستایی بواسطه پیوندها و تعاملاتی که با محیط زیست و جاذبه های طبیعی و جوامع محلی بر قرار میکند، پیامدهای قابل توجهی در ابعاد مثبت و منفی از خود در محیط های انسانی و طبیعی بر جای میگذارد. از جمله این پیامدها، تاثیرات رواج گردشگری بر پایداری جوامع محلی است ، پیامدی که اگر چه ظواهر آن تا حدودی مشخص است چارچوب های روش شناختی محدودی در این حوزه ارائه شده است . مناطق روستایی شهرستان نیر به دلیل موقعیت نسبی و شرایط مساعد جغرافیایی در سال های اخیر گردشگران زیادی را جذب نموده و این امر پیامدهایی را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در این روستاها ایجاد کرده است . هدف این پژوهش سنجش تاثیرات فعالیت های گردشگری بر شاخص های توسعه پایدار جامعه مورد مطالعه میباشد. این پژوهش بنیادی- اکتشافی بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با روش های توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته است . داده های مورد نیاز در این پژوهش با استفاده از فیش برداری و پرسشنامه گردآوری شده اند. به منظور تحلیل جامع وضعیت شاخص ها، داده های مورد نیاز از طریق دو گروه متفاوت جامعه محلی وگردشگران گردآوری شده است . محدوده مورد مطالعه چهار روستای هدف گردشگری شهرستان نیر (١٥٥٣ نفر) است . حجم جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران ١٥٥ نفر برآورد گردید. که به صورت نسبی در بین گروه های هدف پخش شده است . به منظور تحلیل موضوع ، چارچوبی از ٨٣ شاخص (اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی) به تفکیک جامعه محلی و گردشگران و متناسب با مدل سنجش پایداری پرسکات آلن تدوین و انتخاب شد. نتایج حاصل از مقایسه ی نظرات بین جامعه محلی و گردشگران نشان میدهد که تفاوت قابل توجهی بین نظرات گردشگران و جامعه محلی در ارتباط با شاخص های پایداری وجود دارد به گونه ای که جامعه محلی شاخص های گردشگری را پایدارتر از گردشگران ارزیابی میکنند. اما مجموعا پایداری شاخص های مورد مطالعه در محدوده این تحقیق متوسط ارزیابی شده است
Rural tourism، through its links and interactions with environment، natural attractions and local communities، leves significant implications on the positive and negative aspects of the natural and human environment. Despite of widespread studies by different researchers about this impacts، it is clear that the methodological framework in this area is limited. The rural area in Ardabil province because of relative situations and Geographical conditions has been atracted many tourists in recent years، and this issue has been created significant economic، social and environmental impacts on the mentioned rurals. The main aim of this study is to assessing impacts of tourism activities on sustainable development indexes and also is to Evaluating of sustainability levels of rural destinations. The method of this research is descriptive-analytic. The required data for this study were collected by taking notes and questionnaires. The study area consisted of four tourist rural destination in Ardabil province. Statistical population of this study consisted of 1553 people. The sample society (155 people) has been estimated by using of Cochran techniques. Local community sample has been selected by systematic sampling and tourist community sample has been selected through simple random sampling. Alan Prescott sustainability assessment model is edited and selected in order to subject analysis of a framework of 83 indicators (social، economic and environmental). The results of these research show that there is a significant differences between tourists views and local community in relation to sustainability indices and local community evaluate So that tourism indicators are more sustainable than tourists. But overall stability of these indices is evaluated average in the scope of this investigation.
خلاصه ماشینی:
"گردشگری شامل تمام فعالیت هایی است که یک گردشگر به دلیل شخصی یا شغلی برای مدتی در مکانی غیر از جایی که در آن زندگی میکند انجام میدهد (٢٣٣ :٢٠٠٣ ,Smid and Zuart) و رشد گسترده آن از جمله پیامدهای مهم اواخر قرن بیستم است (خانی و همکاران ، ١٣٨٨، ٥٣) که به عنوان گذرگاه توسعه علاوه بر تأمین نیاز گردشگران ، تغییرات عمده ای در جامعه میزبان (٦٧ :٢٠٠٩ ,Dwyer et al)، در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به وجود میآورد ( ,Liue ٤٦٢ ,٢٠٠٣) که بسته به شرایط دارای انواع مختلفی است (٤٣ :٢٠٠٠,Cater).
نظر به آنکه برای رسیدن به وضعیت پایداری مطلوب در منطقه باید درک صحیحی از درخواست های مورد نیاز جامعه محلی و گردشگران در منطقه وجود داشته باشد برای بهبود وضعیت شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه پایدار گردشگری در منطقه و افزایش کیفیت زندگی جامعه محلی (میزبان ) و رضایت گردشگران راهکارهای زیر ارائه میگردد: با توجه به پایین بودن میزان پایداری زیست محیطی، برنامه ریزیها باید در جهت ارتقاء نماگرهای این بعد و اولویت دادن به حفاظت از عرصه های زیست محیطی قرار گیرد و با اقداماتی از جمله افزایش فعالیت های تبلیغاتی برای حفاظت از طبیعت و محیط زیست ، حفاظت از گونه های گیاهی و جانوری خاص موجود در منطقه ، نظارت بر ساخت و سازها و سازماندهی آنها از نابودی بیشتر زمین های کشاورزی جلوگیری شود و در نهایت با ایجاد شبکه معابر و دفع آبهای سطحی به زیبا سازی و پایداری زیست محیطی توجه خاصی مبذول گردد."