چکیده:
هدف: مطالعه حاضر، اعتبار و پایایی فرم فارسی پرسشنامه باورهای وسواسی -44 (OBQ-44) را در یک نمونه ایرانی بررسی کرده است. این پرسشنامه ابزاری خود گزارشی است که به منظور تشخیص و ارزیابی میزان باورهای وسواسی، به وسیله گروه کار شناخت واره های وسواسی فکری - عملی تدوین شده است. روش: در این پژوهش هنجاریابی جامعه تحقیق 360 دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند و در دو مرحله آزمون و بازآزمون با فاصله زمانی پنج تا 14 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند و پرسشنامه های OBQ-44، MOCI، OCI-R، STAI و BAI را تکمیل کردند. در نهایت، 222 نفر از آزمودنی ها در تجزیه و تحلیل داده ها وارد شدند.
یافته ها: برای محاسبه پایایی همزمان، پایایی ثبات درونی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (0.92) و ضریب دو نیمه سازی با عنوان همبستگی اصلاح شده (0.94) برآورد شد و از ضریب پایایی حاصل از روش بازآزمایی آزمون OBQ-44 (r=0.82) نیز برای محاسبه پایایی غیرهمزمان استفاده شد. در مجموع، داده های فوق بیانگر ثبات درونی بالا و همین طورنشان دهنده ثبات نمره های آزمون به فاصله زمانی پنج تا 14 روز بود. برای برآورد روایی ملاک پرسشنامه OBQ-44، همبستگی آن با دو پرسشنامه OCI-R و MOCI محاسبه شد که به ترتیب 0.57 و 0.50 به دست آمد و معنادار بود. جهت بررسی روایی سازه پرسشنامه، روش تحلیل عاملی به کار رفت. مشخصه هایی که از طریق روش ML به دست آمد، نشان داد که پرسشنامه OBQ-44 از سه عامل که همبستگی بالایی با هم دارند اشباع شده و همبستگی زیاد این سه عامل نشان دهنده همگرایی این عوامل است که اهداف سنجش پرسشنامه OBQ-44 را تامین می کند.
نتیجه گیری: به طور کلی یافته های این پژوهش نشان می دهد که برای سنجش میزان باورهای وسواسی در جمعیت یاد شده، می توان از پرسشنامه OBQ-44 به عنوان یک آزمون معتبر استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
"آزمون از شش گروه افکار تشکیل شده است که کل حوزههای شناخت در OCD را در برمیگیرد،بنابراین ضروری است روایی این آزمون به طور دقیق بررسی شود تا با بررسی ساختار عاملی آن بتوان نشان داد که آیا این آزمون از چند عامل کلی اشباع شده است؟گروه کاری در زمینه دریافتهای شناختی در اختلال وسواس فکری-علمی (OCCWG) براساس نمودار Scree از راه حل سه عاملی که 24 درصد واریانس را منظور میکرد،استفاده نمود،در حالی که ارزش ویژه برای پنج عامل به ترتیب عبارت بود از 4/26،4/5،4/3،4/3 و6/2( OCCWG ،1997).
مشخصه نهایی آزمون OBQ-44 نیز که از طریق روش ML به دست آمده است نشان میدهد که عوامل یکم تا ششم به ترتیب 818/21،408/4،855/4،537/3،198/3 و 420/2(در مجموع 235/40)درصد و بعد از چرخش،به ترتیب 110/9، 342/8،980/7،126/6،508/5 و 168/3 درصد واریانس کل را تبیین میکنند که سهم واریانس مشترک تبیین شده برای شش عامل به ترتیب 64/22،73/20،83/19،23/15،63/12 و 87/7 درصد میباشد(جدول 4).
در مجموع،با توجه به همپوشی زیاد شش عامل با یکدیگر،سه عامل به دست آمد و مشخصه نهایی که از طریق روش ML و با استفاده از چرخش واریماکس و با تأیید سه عامل صورت گرفت، نشان داد که عامل اول 62/36،عامل دوم 30/34 و عامل سوم 08/22 درصد واریانس کل را تبیین میکند که این سه عامل شامل مسئولیتپذیری/ارزیابی تهدید و خطر،کمالطلبی/نیاز به کسب اطمینان و اهمیت/و کنترل فکر میباشد."