چکیده:
زمینه: کارکرد اخلاق، چگونگی تنظیم هوش عاطفی و تحلیلی در خدمت منافع جامعه و چگونگی تبدیل آن به اصول و مواضع است. در حسابرسی انتظار می رود که هوش اخلاقی ارتباط مستقیم با عملکرد فرد حرفه ای داشته باشد. ازاین رو، این تحقیق به بررسی رابطه هوش اخلاقی با عملکرد حسابرسان پرداخته که شامل دلسوزی، صداقت، مسئولیت پذیری و بخشش است.روش: روش تحقیق توصیفی- همبستگی است. جامعه شامل تمامی کارکنان موسسات حسابرسی تهران بود که عضو جامعه حسابداران رسمی ایران بودند. از میان جامعه 306 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه استاندارد استفاده شده است و تعداد سوالات برای اندازه گیری هوش اخلاقی 16 سوال و برای عملکرد حسابرسان 4 سوال می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز تکنیک های آماری معادله یابی ساختاری براساس رویکرد کمترین مربعات جزئی و از نرم افزار آماری اکسل استات نسخه 2014 استفاده شده است.یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که رابطه معنی داری بین هوش اخلاقی و همه مولفه های آن به جز بخشش با عملکرد حسابرسان وجود دارد، از بین این مولفه ها مسئولیت پذیری بیشترین رابطه را با عملکرد حسابرسان دارد و در مرتبه دوم دلسوزی و در مرتبه سوم صداقت بیشترین ارتباط را با عملکرد حسابرسان دارند.نتیجه گیری: بنابراین هرچه حسابرسان از هوش اخلاقی بالاتری برخوردار باشند، عملکرد بهتری خواهند داشت. همچنین بعد مسئولیت پذیری از هوش اخلاقی اهمیت بیشتری برای فعالیت حرفه ای حسابرسی دارد.
خلاصه ماشینی:
در ایران نیز نتایج تحقیقی با عنوان «ارزشهای اخلاقی در قضاوت حرفهای حسابرس» نشان داد که تأثیر آیین رفتار حرفهای بر انگیزش و عملکرد حسابرسان معنادار است.
این پرسشنامه دارای 16 آیتم در ارتباط با هوش اخلاقی است و همچنین برای سنجش عملکرد حسابرسان نیز 4 آیتم توسط محققین به پرسشنامه افزوده شد.
شاخصهای آزمون آماری سه سازه دلسوزی ، صداقت و مسئولیت پذیری بزرگتر از مقدار بحرانی 96/1 و 58/2 است و بیانگر این است که تأثیر سه مولفه هوش اخلاقی بر عملکرد حسابرسان به صورت مستقیم و معنادار تأثیر دارد و با توجه به اینکه قدرمطلق شاخص آزمون آماری سازه بخشش کوچکتر از مقدار بحرانی 96/1 است از تأثیر معنادار آن بر عملکرد حسابرسان حمایت نشده است.
ضریب تشخیص مدل بیانگر این است که حدود 72/0 از تغییرات عملکرد حسابرسان به وسیله چهار مولفه هوش اخلاقی قابل تبیین است که به ترتیب بالاترین ضریب تشخیص به: مسئولیت پذیری با مقدار 243/0، درستکاری با مقدار 241/0، دلسوزی با مقدار 232/0 و بخشش با مقدار 005/0 اختصاص دارد.
بنابراین رابطه بین هوش اخلاقی و عملکرد حسابرسی کارکنان حسابرسان شاغل در موسسات به صورت معنی داری است.
بحث نتایج بهدست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که رابطه معنی داری بین هوش اخلاقی و مولفههای آن با عملکرد حسابرسان وجود دارد.
یافتههای این تحقیق نشان داد بین عناصر هوش اخلاقی و عملکرد حسابرسان رابطه معنی داری وجود دارد.
به طور خاص تر نتایج آزمون فرضیههای فرعی و بررسی مقایسهای بین عناصر هوش اخلاقی بیانگر این است که هر چه مولفه مسئولیت پذیری در هوش اخلاقی حسابرسان مستقل بالاتر باشد عملکرد حرفهای آنها نیز تقویت میگردد.