چکیده:
هدف اصلی این نوشتار بررسی مهم ترین و تاثیرگذارترین گروه های فرهنگی - سیاسی موجود در عراق است. عراق کشوری است که همواره در طول تاریخ از تنوع قومی خود رنج برده و همواره با تسلط یک قوم یا مذهب چه عرب، کرد، سنی و یا شیعه مواجه بوده است. این گروه ها و احزاب نقش های کلیدی در سیاست خارجی این کشور به ویژه در رابطه با ایران ایفا کرده و می کنند. حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت بغداد، حذف رژیم بعثی، تغییر رویکرد «عربی- سنی» به «عربی- شیعی- کردی» در فضای سیاسی عراق؛ فرصت های به وجود آمده در این کشور را در جهت منافع ملی جمهوری اسلامی ایران قرار می دهد. سوال این مقاله آن است که گروه های فرهنگی و سیاسی حاضر در صحنه سیاسی امروز عراق که بیشترین تاثیر را بر دولت و سیاست داخلی و خارجی این کشور دارند، کدامند؟ و از این جریان ها کدامیک بیشترین تاثیر را بر روابط ایران و عراق دارند و در جهت همسوسازی سیاست خارجی و سیاست های منطقه ای عراق موثرند؟ فرض نگارندگان بر این باور است که گروه های شیعی و کردی اکثریتی دارند که بیشترین تاثیر را در توسعه یا کاهش رابطه میان عراق و ایران ایفا می کنند. ائتلاف این دو گروه با وجود داعش و دخالت دیگر همسایگان عرب سنی این کشور می تواند قوی ترین عامل همسوسازی سیاست های خارجی و منطقه ای عراق باشد و کنارگذاشتن هر یک از این احزاب عواقبی جبران ناپذیر به دنبال خواهد داشت.
The main aim of this paper is to examine the most important and influential cultural-political parties and groups in Iraq. Iraq is a country that has historically suffered from ethnic diversity and always have been met dominated by one ethnicity or religion، Arabs or Kurds، or Sunnis and Shiites. These parties have played important roles in foreign policy، especially in relation to Iran and drawn. Shiites and Kurds in Baghdad's power structure، remove the Baathist regime vengeful، Changing approach from "Arabia- Sunni" to "Arabia-Kurdish-Shia" in Iraqi politics، emerging opportunities in the country in the national interest of the Islamic Republic of Iran.
The question now is this cultural and political groups in the Iraqi political scene today that has the greatest impact on the state and the country domestic and foreign policy، what are they? Which of these trends will have the greatest impact on relations between Iran and Iraq and in order to align Iraqi foreign policy and regional politics with Iran? Authors assumed on that Shiite and Kurdish groups have most influence on the Iraqi government and foreign and internal policy، these political and cultural currents، constitute the majority in the country and have had the greatest impact on relations between Iraq and Iran. Coalition of these two groups involved with ISIS and other Sunni Arab neighbours would be the strongest factor in Iraq's foreign policy and regional alignment. The exclusion of any of the parties to the irreversible consequences will follow.
خلاصه ماشینی:
"درچنین فضایی باتوجه به همسایگی و عضویت عراق به عنوان بخشی از حوزه تمدنی و فرهنگی ایران ، تحولات آن خواسته یا ناخواسته محیط سیاسی- امنیتی ایران را متأثر میکند(مؤسسه اندیشه سازان نور، ١٣٨٧: ٥) شناخت کشور عراق و احزاب و جریانات فرهنگی – سیاسی حاکم بر آن ، به ویژه / پس از سال ٢٠٠٣ و حمله آمریکا به این کشور و شکل گیری یک سری متغیرهای جدید، همچون تقویت عنصر شیعی و کردی در ساخت قدرت و حکومت عراق ، روند حرکت عراق از یک دشمن استراتژیک به یک همکار منطقه ای، استقلال هرچه بیشتر کردها در این کشور و آثار آن بر امنیت و منافع ملی ایران ، بسیار اهمیت دارد(درویشی، ١،١٣٩٠).
در این مقاله تلاش بر آن است که در دسته بندی شکل گرفته از جریانات فرهنگی و سیاسی حاکم بر عراق و شناسایی مهم ترین آن ها که بر سیاست داخلی و خارجی عراق و میزان تأثیر آن بر روابط دو کشور عراق و ایران ، بیشترین اثر را دارند، هم زمان هر دو معیار مذهب و قوم گرایی را مورد توجه قرار دهیم .
بدین معنی که ایران ضمن اینکه از ابزارها و پایه های قدرت ملی خود مانند ژئوپلیتیک ، روابط نزدیک با بازیگران اصلی صحنه سیاسی عراق ، ظرفیت های فرهنگی و اقتصادی و غیره در جهت متعادل کردن شرایط جدید منطقه استفاده میکند، به این واقعیت نیز توجه داشته باشد که دامنه نقش آفرینی در خارج از مرزهای ملی نیازمند هدایت بازی و پذیرش نسبی نقش سایر بازیگران در روند موجود نیز هست ."