چکیده:
يكي از گويشهاي غيرايراني مورد تكلم در ايران گويش گرجي است كه به طور گسترده در شهرستان فريدونشهر استان اصفهان و حدود ده روستاي اطراف آن مورد تكلم است. گرجيان ايران از حدود چهارصد سال پيش در اين نواحي ساكن شدهاند. زبان گرجي از اعضاء خانواده زبانهاي جنوب قفقاز است كه كارتولي ناميده ميشوند و اكنون زبان رسمي مردم جمهوري گرجستان است. توالي همخوانهاي گرجي در كلماتي همچون /prtskvna « پوستكندن»، /mts’vrtneli/ «مربي» و /brt’q’eli/«مسطح» كه از طولانيترين تواليهاي همخوان در اين زبان به شمار ميآيد گرچه در نگاه نخست بينظم و قاعده به نظر ميرسد، با بررسي بيشتر به صورت زيرگروههايي قابل تقسيمبندي ميگردند. هدف از نگارش مقاله حاضر بررسي و توصيف خوشه همخوان در زبان گرجي با استفاده از دادههايي از گويش گرجي شهرستان فريدونشهر است.
خلاصه ماشینی:
هدف از نگارش مقاله حاضر، توصیف و بررسی خوشه هـای همخـوان در زبـان گرجـی بـا استفاده از داده هایی از گویش گرجی شهرستان فریدون شهر اسـتان اصـفهان اسـت .
در بخش سوم ، نظام واجی گرجی فریدون شهر توصیف مـی شـود و بخـش چهـارم اختصـاص بـه بررسی خوشه های همخوان در گویش گرجـی شهرسـتان فریـدون شـهر دارد.
dz واک دار سایشی t?’ ts’ فورانی n m خیشومی l کناری r غلتان بر اساس نظام واج آرایی زبان گرجی ، کلمات هرگز به همخـوان خـتم نمـی شـوند و بـرای آنکه ریشه های مختوم به همخوان در جمله بکار روند، باید واکه ای به آنها اضافه شود؛ بـرای مثال تکواژهای -kats و -ts’ign هرگز به تنهایی بکار نمی روند و پسوند اسـمی /i-/ بـه آنهـا اضافه می شود تا در جملـه بکـار رونـد و کلمـات خـوش سـاخت katsi " مـرد" و ts’igni " کتاب " ساخته شود.
بـر مبنـای تعمـیم ذکرشده ، در گرجی کلمه از ترکیب ستاک + پسوند تشکیل مـی شـود و در نتیجـه بخـش دوم این تعمـیم نیـز در مـورد گرجـی صـدق مـی کنـد و در آن تکیـه روی هجـای اول کلمـه قـرار می گیرد و خوشه های همخوان گرفته نیز در اول کلمه ظاهر می شوند و هرگـز در پایـان کلمـه وجود ندارند.
هـدف از نگارش مقاله حاضر توصیف و بررسـی ترکیـب همخـوان هـا در خوشـه هـای دوتـایی در زبـان گرجی با استفاده از داده هایی از گویش گرجی شهرستان فریدون شهر استان اصفهان مـی باشـد که خوشه های هماهنگ نامیده می شوند.