چکیده:
در میان انواع فرهنگ ها، فرهنگ های تخصصی جایگاه ویژه ای دارند. در این نوشته با اشاره ای به نقش خطیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در برابر گزینی برای واژه های بیگانه به منظور حفظ اصالت زبان و ادب فارسی، به معرفی هزارواژه علوم انسانی که برگرفته از واژه های مصوب فرهنگستان است، پرداخته می شود. این فرهنگ از یک بدنه اصلی و دو فهرست (نمایه) تشکیل شده است. از جمله نکات مثبت این فرهنگ، برابرها و تعریف های سلیس و سنجیده ای است که برای واژه ها درج شده است. و نبود یک مقدمه گویا ونیز عدم توازن در تعداد واژه های حوزه های مختلف علمی از جمله کمبودهای این فرهنگ است.
خلاصه ماشینی:
گروه واژه گزینی از جمله گروه هایی است که از بدو تأسیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تشکیل شده و با تعدادی انگشت شمار از پژوهشگران ، فعالیت جدی خود را برای یافتن معادل های فارسی در مقابل واژه های بیگانه در اوایل سال ١٣٧٤ آغاز کرده است .
(فرهنگ واژة مصوب فرهنگستان ،١٣٨٥:ج ٣) هزارواژه نام عمومی فرهنگ هایی تخصصی است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر می کند تا دسترسی استادان و پژوهشگران و نویسندگان و مترجمان هر رشته را به معادل های فارسی و لغات و اصطلاحات بیگانۀ همان رشته آسان تر سازد و الگویی به دست آنان دهد تا خود نیز به همین سبک و سیاق واژه گزینی کنند.
(مقدمه ) نگاهی به اسامی اعضای گروه های تخصصی (اسامی این بزرگواران در مقدمۀ کتاب ذکر شده )، و به ویژه اسامی اعضای گروه تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی ، که حوزة موردمطالعۀ ماست ، نشان از آن دارد که دانشمندان و استادان فاضل و صاحب نظر و شاخص در سطح کشور در گزینش واژه های این فرهنگ شرکت داشته اند.
بدنۀ اصلی این فرهنگ براساس واژه های مصوب علوم انسانی و به ترتیب الفبای فارسی (از آ تا ی) در صفحه هایی با چاپ دوستونی تنظیم شده است .
در این قسمت نیز کاربر برای خواندن تعریفی دربارة واژه ای خاص لازم است به بدنۀ اصلی کتاب مراجعه کرده و واژة فارسی مورد نظر خود را در نظم الفبایی پیدا کرده و تعریف آن را مطالعه کند.