چکیده:
هم اكنون بالغ بر 15% از جمعيت فعال كشورمان از بيكاري رنج مي برند. يكي از راههاي اشتغالزايي، توجه به صنعت توريسم است كه به دليل اهميت تجاري آن در اقتصاد كشورها به «صنعت نامرئي» معروف است. از اين حيث ايران داراي شرايط ويژه اي است و در زمينه هاي توريسم فرهنگي (فرهنگ گرا) و توريسم طبيعي(طبيعت گرا) بسيار توانمند است. در اين رهگذر عناصر مورفولوژي ساحلي ايران داراي اهميت و جايگاه خاصي است، به ويژه سواحل جنوبي درياي خزر (با طول 664 كيلومتر) با برخورداري از مواهب طبيعي و ژئومورفولوژيك، توانسته است شايستگي خود را نسبت به ساير خطوط ساحلي ايران به اثبات برساند. اين ناحيه به دليل برخورداري از پتانسيلهايي همچون سواحل پست و ماسه اي (با شيبي ملايم و كمتر از 1%)، تالابها و مردابهاي ساحلي (با شرايط اكولوژيكي خاص)، جزاير و شبه جزاير خوش منظر و ديدني، تركيب آرماني كوه و جنگل و دريا، وجود گل فشانها و غيره همراه با ساير جاذبه هاي تاريخي و فرهنگي، هر ساله پذيراي ميليونها تن گردشگر داخلي و خارجي است. متاسفانه در سالهاي اخير (به ويژه دو دهه اخير) برخي عوامل طبيعي و انساني (نظير بالا آمدن سطح آب درياي خزر و خيزش آب، لاي گرفتگي و آلودگي تالابها، تخريب جنگلها و تشديد فرسايش، آلودگيهاي نفتي حاصل از بهره برداري ميدانهاي نفتي خزر، ساخت و سازهاي بي رويه و غيرمتمركز در خط ساحلي و غيره) اكوتوريسم ناحيه را تهديد نموده، به طوري كه گاهي اوقات در شرايط بحراني قرارگرفته است. از اين رو براي حفظ و تداوم حيات طبيعي و دستيابي به توسعه پايدار سواحل مورد مطالعه، ضروري است كه مسؤولان بي درنگ به فكر چاره باشند، و اين موضوع مستلزم به كارگيري راهكارهاي علمي و عملي مناسب مي باشد.
خلاصه ماشینی:
"در این رهگذر، سواحل جنوبی دریای خزر به ویـژه در فـصل تابـستان بـیش از منـاطق سـاحلی جنوب کشور مورد توجه گردشـگران و طبیعـت گـردان قـرار مـیگیـرد، چـون دارای آب و هـوایی مطلـوبتر، چشم اندازهای مرکب (در هم تنیدگی کوه و جنگل و دریا) ولندفرمهای سـاحلی مناسـبتری هـستند، در حـالیکـه سواحل دریای عمان و خلیج فارس اگر چه از جاذبه های گردشگری با پتانسیل بالایی، به ویژه در فصل زمستان ، برخوردارند، ولی به دلیل عدم انطباق تعطیلات بلند مدت عمومی با این فصل ، و دوری نسبی و عـدم دسترسـی آسان کانونهای جمعیتی عمـدة کـشور بـه آن ،صـرفا در ایـام و مکانهـای محـدودی(ماننـد منـاطق آزاد تجـاری) گردشگران را به سوی خود جذب مینمایند.
با این وجود ایـن شـبه جزایـر مـذکور، بـه ویـژه میانکالـه کـه بزرگتـرین شبه جزیرة جنوب دریای خزر به شمار میآید، از اراضی پست شنی، ماسه ای، و صدفی تشکیل شده اسـت و بـا در برداشتن پوشش گیاهی جنگلی و بکر، ماندابهای پوشیده از نیزار و سایر چشم اندازهای زیبای طبیعـی، دارای پتانسیلهای طبیعت گردی قابل توجه و منحصر به فردی هستند.
٤. خلیج ها و تالابها در جنوب دریای خزر دو خلیج یا تالاب مهم وجود دارد، که عبات اند از: الف )خلیج گرگان : این خلیج که به خلیج استرآباد نیز معـروف اسـت ، بزرگتـرین خلـیج سـواحل جنـوبی دریای مازندران است که بر اثر پیشروی و گسترش رشتۀ ساحلی شبه جزیرة میانکاله به سمت شرق دریا تـشکیل شده است ."