چکیده:
قدرت جریان از جمله پارامترهای مهم رودخانه ای است که در تجزیه و تحلیل های مورفولوژیکی میتوان از آن استفاده کرد. هدف این تحقیق بررسی نحوه توزیع قدرت رودخانه و عوامل موثر بر آن در مقاطع بررسی شده در دوره های بازگشتی مختلف محدوده شهری رودخانه سراسکند چای و همچنین ارتباط قدرت رودخانه با توزیع تنش برشی و بررسی تاثیرات آن میباشد. جهت رسیدن به اهداف تحقیق از داده های آب شناختی جریان و داده های برداشت شده در طول مطالعات میدانی استفاده شده است . میزان تنش برشی و قدرت مخصوص رودخانه در مقاطع مختلف نیز با استفاده از روابط داده شده محاسبه و مقایسه گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در مقاطع ١٠، ١١، ١٢، ١٣، ١٤ قدرت مخصوص و تنش برشی بیشتر از سایر مقاطع بوده و خطرناکترین مقاطع در دوره های بازگشتی مختلف میباشند. در شرایط فعلی جریان نیز در این مقاطع پدیده هایی همچون آبشستگی، تخریب دیواره ها و سواحل رودخانه وجود خواهد داشت . و همچنین مقاطع ٩، ١٥ و ١٦ به علت عرض بالای بستر رودخانه و شیب کم بستر، قدرت مخصوص و تنش برشی کمتر از سایر مقاطع می باشد. همچنین نتایج نشان میدهد که اشکال ژئومورفیک ایجاد شده در بخش فعال بستر رودخانه تحت تاثیر جریان پایه رودخانه دچار تغییر و تحولات عمده میگردند. البته در بسیاری از مقاطع مطالعه شده تغییر وایجاد اشکال رودخانه عمدتا تحت تاثیر عوامل غیر رودخانه ای مخصوصا تجاوز به حریم رودخانه و تخلیه نخاله های ساختمانی به داخل رودخانه باعث تغییر و یا زایش اشکال رودخانه ای میگردد.
خلاصه ماشینی:
"در سایر مقاطع به دلیل محدود شدن جریان به وسیله دیوار کشی سواحل و عرض بسیار بالای رودخانه قدرت رودخانه بسیار کم بوده و عملکرد فرسایشی بسیار محدودی را دارد(شکل A٣) پارامتر تنش برشی به این خاطر بررسی شده که به این سوال پاسخ بدهدایا افزایش قدرت مخصوص رودخانه در نواحی مختلف تاثیرات یکسانی خواهد داشت یا اینکه پارامترهای هر مقطع مهمترین عامل برای تعیین نوع مقطع و میزان تغییرات مقطع دارند؟ بررسی مقادیر تنش برشی نشان میدهد که کمترین میزان تنش در بازه ٢ و ٣، و بیشترین میزان تنش در بازه ١٠ دیده میشود بنابراین در شرایط یکسان افزایش قدرت رودخانه بازه شماره ١٠ بیشترین میزان احتمال تغییر و مخاطرات احتمالی را خواهد داشت با توجه به ارتباط مستقیم میزان تنش برشی با عمق (عرض مقطع ) و شیب جاهایی که امکان کانالیزه کردن جریان را داشته باشند حتی در شرایط فعلی جریان نیز پدیده هایی همچون آب شستگی، تخریب دیواره ها و سواحل رودخانه وجود خواهد داشت که این شرایط در مقاطع ١٠، ١١، ١٢ و ١٣ هم اکنون نیز دیده میشود(شکل F٣، E٣ و٣ H).
R. , (2013), Glacially conditioned specific stream powers in low-relief river catchments of the southern Laurentian Great Lakes, Geomorphology."