چکیده:
چاه کانال های زیر زمینی (قنات ) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سـکونت بشـر در زمـین هـای حاصل خیز در دنیای قدیم دارنـد.١ بـه نظـر مـیرسـد کـه چـاه تونـل هـای رایـج در دوران پـیش از هخامنشیان ، در دوران شاهان این سلسله از ایران به مصر، مشرق و ناحیه ی عـرب نشـین گسـترش یافتند (٥٣٠-٥٣١ قبل از میلاد). اعراب قنات را تا آفریقای شمالی، اسپانیا و قبـرس گسـترش دادنـد. نمونه های قنات ، هم چنین در آسیای مرکزی، غرب چـین ، و در مقیـاس کمتـری در نـواحی خشـک آمریکای لاتین یافت میشود. در دوران مدرن بیش از بیست واژه برای شناسایی این چـاه هـای افقـی استفاده میگردد. در ایران واژه عربی قنات بـه معنـی باریکـه و یـا مجـرای آب مـورد اسـتفاده قـرار میگرفت ، و در افغانستان واژه کاریز استعمال میگردید. در حالی که در سوریه ، فلسـطین و آمریکـای شمالی فوقرا رایج تر میباشد. در تمامی این نواحی چاه تونل ها هنوز به شکل سنتی احداث میگردنـد، و سکونت گاه های بشری بسیاری برای آب مصرفی و کشاورزی به آنها وابسته میباشند. هـر جـا کـه قنات مورد استفاده بود، ساختار و الگوی مالکیت و زمین داری را در روستا به شدت تحـت تـاثیر قـرار داده است .
خلاصه ماشینی:
"پیدایش و گسترش قنات در دنیای قدیم 1 پاول وارد انگلیش 2 ترجمه : صالح پرگاری 3 حسین حاتمی نژاد 4 شهرام اردشیریان تاریخ دریافت : ٩٤/٠٨/١٠ تاریخ پذیرش : ٩٤/١٢/١٥ این مقاله ترجمه ای است از The origin and spread of qanats in the old world چکیده چاه کانال های زیر زمینی (قنات ) اهمیت فراوانی در تاریخ آبیاری و سـکونت بشـر در زمـین هـای حاصل خیز در دنیای قدیم دارنـد.
An Egyptian Oasis: An Account of the Oasis of Kharga in the Libyan Desert, with special reference to its History, Physical Geography, and Water-Supply (London).
A. MacFadyen, "The Early History of Water- Supply: Discussion," Geographical Journal 99 (1942): pp.
٩٠ پژوهش نامه تاریخ - سال یازدهم - شماره چهل و دوم 12- Henri Goblot, "Dansl'ancien Iran, les techniques de l'eau et la grande histoire," Annales: economies-societes-civilisations 18 (1963) : p.
Bromehead, "The Early History of Water- Supply," Geographical Journal 99 (1942): pp.
Krenkow, "The Construction of Subterranean Water Supplies during the Abbaside بهار ٩٥ مبانی حقوقی و سیاسی نظام ارباب - رعیتی پشتکوه عصر والیان ٩١ Caliphate," Trans-actions of the Glasgow University Oriental Society 13 (1951) : pp.
Beadnell, An Egyptian Oasis: An Account of the Oasis of Kharga in the Libyan Desert, with special reference to its History, Physical Geography, and Water- Supply (London, 1909), p.
W. Murray, "Water from the Desert: Some Ancient Egyptian Achievements," Geographical Journal 121 (1955): pp.
اهمیت آبیاری بوسیله قنات برای حفظ سکونتگاه در این ناحیه موضوع مهمی در داستان زیر است : Hammond Innes, The Doomed Oasis (New York, 1960)."