چکیده:
هدف از اين پژوهش برآورد ميزان فرسايش و رسوب درحوضه آبخيز لاي چاي، واقع در شمال غرب ايران ميباشد. دراين تحقيق به منظور شبيه سازي و پيشبيني فرسايش و رسوب لاي چاي از مدل WEPPاستفاده شده است. اطلاعات مورد نياز براي اجراي مدل WEPP به طور كلي در شش فايل رايانهاي ميباشد، كه شامل خاك، اقليم، مديريت زراعي، شيب، آبراهه و مخزن است. در اين تحقيق پس ازتعيين واحدهاي كاري، به جمعآوري اطلاعات موردنيازبراي ساختن فايلهاي خاك، مديريت زراعي، اقليم، شيب (در اين تحقيق شيب زمين به وسيله نرم افزار Geowepp تهيه شد) و آبراهه گرديد. در منطقه مورد مطالعه 3 نوع خاك، 2 نوع مديريت، 5 نوع آبراهه وجوددارد. پس ازساختن كليه فايلهاي مورد نياز،مدل WEPP از طريق نرم افزار Geowepp اجرا شد. در اين نرم افزار، ميزان فرسايش و رسوب به سه روش دامنه، حوضه آبخيز و مسير جريان برآورد شد، كه ميزان رسوب به ترتيب 0/308، 0/215 و 0/491 تن در هكتار در سال ميباشد. نتايج حاصل از مطالعه نشان ميدهد كه روش دامنه با 0/308 تن درهكتاردرسال به عددمشاهدهاي 0/319 نزديكتر بوده و جهت برآورد ميزان فرسايش و رسوب در منطقه مورد مطالعه مناسب مي باشد.
خلاصه ماشینی:
"بررسیهای منابع نشان میدهد که پژوهش های ارزنده ای در 1 -Bouaziz et al مورد برآورد فرسایش و رسوب با مدل WEPP، انجام شده است ، که از مطالعات انجام شده در این زمینه میتوان به موارد ذیل اشاره کرد: کورک ١ و نتری (٢٠٠٦) در مطالعه فرسایش و رواناب در جنگل های تحت برش استرالیا، در مقایسه سه مدل WEPP, USLE, TOPOG به نتایج مطلوبی از کاربرد مدل وپ در شیب تپه ها رسیدند.
عامریخواه و خادم الرسول (١٣٨٨)، به بررسی کارایی بهترین گزینه های مدیریت آبخیز بر بهبود اراضی و کاهش فرسایش و بار رسوب با استفاده از مدل WEPP پرداخته و بدین نتیجه رسیده اند که بهترین گزینه مدیریتی قابل اجرا در منطقه مورد مطالعه براساس مدل WEPP، روشهای توام کنترل سیلاب و اصلاح پوشش گیاهی میباشد.
بنابراین ، در این تحقیق از روش های دامنه ، مسیر جریان و حوضه آبخیز مدل WEPP، جهت برآورد فرسایش و رسوب حوضه لای چای استفاده شده است .
براساس مدل وپ در منطقه مورد مطالعه ٣ نوع خاک، ٢ نوع مدیریت ، ٥ نوع آبراهه شناسایی شده است و میزان فرسایش و رسوب به سه روش دامنه ، حوضه آبخیز و مسیر جریان به ترتیب ٠/٣٠٨، ٠/٢١٥ و ٠/٤٩١ تن در هکتار در سال میباشد.
ولی به دلیل اینکه روش دامنه با شرایط طبیعی حوضه مورد مطالعه تناسب دارد، نسبت به روش های حوضه آبخیز و مسیر جریان ، به عدد مشاهده ای (٠/٣١٩ تن در هکتار در سال ) ،که توسط ایستگاه هیدرومتری سازمان آب منطقه ای موجود در حوضه لای چای محاسبه شده است ، نزدیکتر بوده و جهت برآورد میزان فرسایش و رسوب در منطقه مورد مطالعه مناسب می باشد."