چکیده:
با توجه به اهميت انتخاب الگوي مناسب كشت، اين مقاله به دنبال روشي مناسب جهت انتخاب الگوهاي برنامه ريزي كشت مي باشد. بر اين اساس در مقاله حاضر از 7 مدل برنامه ريزي خطي ساده با توابع هدف حداكثر سود، حداقل هزينه، حداكثر نيروي كار، حداقل آب، حداكثر كالري، حداقل كود شيميايي و حداكثر رتبه بندي استفاده و اين مدلها با مدلهاي چندهدفه و چندهدفه فازي به كمك روش رتبه بندي مقايسه شد. همچنين در اين مدل از محدوديتهاي زمين، نيروي كار، سرمايه و آب و همچنين حداقل و حداكثر سطح زير كشت استفاده شد. به اين منظور از داده هاي هزينه توليد محصولات عمده زراعي استان خراسان رضوي در سال 89 استفاده گرديد. نتايج رتبه بندي نشان مي دهد كه روش چندهدفه فازي با تابع عضويت هذلولي بهتر از ساير مدلها توانسته است با توجه به محدوديتهاي موجود، كليه اهداف مورد نظر را براوردكند. از ديگر پارامترهاي مهم در مقايسه الگوها، ميزان آب مصرفي در ماه هاي مختلف است. بر اين اساس چون الگوهاي حداكثر كالري و مدل چندهدفه فازي بيشترين آب مصرفي را در ماه ارديبهشت استفاده مي كنند و ساير الگوها بيشترين آب را در ماه خرداد يا تير مصرف مي نمايند و با توجه به گرم شدن هوا و بالا رفتن تبخير و تعرق در ماه هاي خرداد و تير و همچنين بالا رفتن نياز آب مصرفي خانوارها در ماه هاي گرم، بهتر است الگوهايي مانند الگوي چندهدفه فازي انتخاب شوند كه بيشترين آب مصرفي آنها در ماه ارديبهشت است.
خلاصه ماشینی:
"فرض کنید تانژانت غیر خطی تابع عضویت هذلولی به نمایندگی از (بـه جـای) اهـداف (رجوع شود به تصویر صفحه) شرح داده شده در بالا برای نشان دادن اهداف فازی تصمیم گیرنده وهمچنـین بـا تصـمیم فـازی بلمن و زاده (١٩٧٠ ,Bellman&Zadeh) به کار میرود.
مقایسه سطح زیر کشت محصولات منتخب در مدلهای خطی، چندهدفه و فازی چندهدفه (هکتار) محصولات الگویموجود حداکثرسود حداقل هزینه حداکثرنیرویکار حداکثر کالری حداقل آب حداقل کودشیمیایی رتبه بندی چندهدفه چندهدفه فازی گندم دیم 270/968 54/194 54/194 451/936 541/401 54/194 54/194 541/936 54/194 541/936 گندم آبی 260/390 52/078 52/078 242/084 161/747 52/078 52/078 52/078 52/078 278/148 جو آبی 132/275 26/455 26/455 26/455 246/550 26/455 26/455 120/832 26/455 26/455 جو دیم 50/485 10/097 10/097 10/097 100/970 10/097 10/097 100/970 10/097 10/097 پنبه 41/176 8/235 8/235 8/235 8/235 8/235 8/235 82/352 8/235 82/352 خربزه آبی 36/148 52/108 7/230 7/230 7/230 7/230 7/230 7/230 52/108 7/230 یونجه آبی 32/405 64/810 6/481 64/810 6/481 6/481 6/481 64/810 64/810 21/538 چغندر قند 24/702 4/940 4/940 21/83 4/940 4/940 4/940 4/940 4/940 4/940 هندوانه آبی 28/997 57/994 5/799 5/799 5/799 5/799 5/799 5/799 57/994 5/799 گوجه فرنگی 14/439 28/878 2/888 2/888 2/888 2/888 2/888 2/888 28/878 9/023 هندوانه دیم 15/250 3/050 3/050 3/050 3/050 3/050 3/050 30/500 3/050 3/050 نخود دیم 9/129 1/826 1/826 1/826 1/826 1/826 1/826 1/826 1/826 1/826 سیب زمینی 5/816 11/632 1/163 1/163 1/163 1/163 1/163 1/163 11/632 11/632 کلزا 3/664 7/328 733 733 733 733 733 7/328 7/328 733 جمع 925/844 383/625 185/169 938/109 1/111/013 185/169 185/169 1/041/084 383/625 930/642 مأخذ: یافته های تحقیق با توجه به جدول فوق میتوان درصد تغییرات سطوح زیر کشـت در الگوهـای مختلـف را با الگوی موجود مقایسه نمود.
میزان حداکثر مصرف آب الگوهای مختلف چندهدفه فازی چندهدفه رتبه بندی حداقل کود حداقل آب حداکثر کالری حداکثر نیروی کار حداقل هزینه حداکثر سود الگوی موجود اردیبهشت تیر تیر خرداد خرداد اردیبهشت خرداد خرداد تیر خرداد مأخذ: یافته های تحقیق نتیجه گیری و پیشنهاد با توجه به مقایسه های انجام شده مشخص گردید که مدل برنامه ریـزی خطـی چندهدفـه فازی بهترین روش برای تخمین الگوی بهینه کشت میباشد، چرا که توانسته اسـت بـا توجـه بـه شاخص رتبه بندی، تمام اهداف را براورده نماید."