چکیده:
سازمان جهانی تجارت ارگانی زيست محيطی نيست. هدف اصلی اين سازمان ارتقا تجارت بین المللی و گشايش بازار می باشد. هر چند موافقت نامه خاصی در خصوص محيط زيست وجود ندارد اما به موجب قواعد سازمان جهانی تجارت، اعضای اين سازمان با رعايت شرايطی می توانند که مرتبط با تجارت و در جهت حفاظت از محيط زيست باشد. البته اتخاذ اين تدابیز منوط به خوداری از سوء استفاده و حمایتی نبودن می باشد. اساسا سازو کارهای حل و فصل سازمان جهانی تجارت بین الدولی هستند سيستم حل و فصل اين سازمان باید قدری از انحصار دولتی خارج شود. دوستان دادگاه يکی از مسائل بحث انگيز در سازمان جهانی تجارت محسوب می شود. عليرغم پذيرش اين نهاد توسط مرجع تجدید نظر اين سازمان هنوز فاصله زيادی است تا دوستان دادگاه از طرف همه اعضای سازمان جهانی تجارت پذیرفته شوند اين تحقيق مسئله تعامل بین سازمان های غیر دولتی زيست محيطی و سازمان جهانی تجارت را تشريح می کند و در ابتدا به مبانی حقوقی گات 47 و سازمان جهانی تجارت در خصوص روابط با سازمان های غيردولتی می پردازد و بعد نيز به بررسی رویه قضایی ارگان حل و فصل درباره حضور سازمان های غير دولتی به عنوان دوستان دادگاه خواهد پرداخت
خلاصه ماشینی:
"٢- در خواست مجوز تحویل چنین گزارش مکتوبی : الف ) باید به صورت مکتوب ارائه شود و دارای تاریخ و امضاء و آدرس متقاضی باشد؛ ب ) بیش از سه صفحه تایپ شده نباشد؛ ج ) توصیفی از متقاضی، شامل تشکیلات و وضعیت حقوقی وی، اهداف کلی که متقاضی دنبال میکند، ماهیت فعالیت ها و منابع مالی، باشد؛ د) ماهیت منافعی که متقاضی در این پژوهش متصور است ؛ ه ) تعیین مسائل حقوقی خاصی که گزارش گروه ویژه دربر دارد و تفاسیر حقوقی داده شده توسط وی که موجب طرح پژوهش شده است همان طور که در اعلامیۀ پژوهش (WT/DS١٣٥٨) مورخ ٢٣ اکتبر ٢٠٠٠ بیان شده و متقاضی در نظر دارد در گزارش مکتوبش بررسی شود؛ و) بیان کند که چرا ارگان پژوهش مطابق با حقوق و تعهدات اعضای سازمان جهانی تجارت به موجب یادداشت تفاهم مربوط به حل و فصل اختلافات و سایر موافقت نامه های مرتبط ، به منظور دسترسی به راه حلی رضایت بخش در مورد مسئله مورد نظر، نسبت به متقاضی مجوز تحویل گزارش مکتوب در پژوهش موافقت کند؛ و بیان نماید که به چه علت متقاضی در این اختلاف مداخله میکند و این که به احتمال قریب به یقین با آنچه که قبلا توسط یکی از طرفین یا طرفین ثالث این اختلاف ارائه شده است ، کاربرد و استفادة دوگانه ای ندارد؛ و ز) در یک اعلامیه بیان کند که آیا متقاضی رابطه مستقیم و غیر مستقیمی با یکی از طرفین یا طرفین ثالث اختلاف حاضر دارد و اینکه آیا متقاضی مساعدت ، کمک مالی یا غیر آن را از یکی طرفین یا طرفین ثالث اختلاف حاضر به منظور درخواست مجوز گزارش کتبی خود دریافت داشته است ."