چکیده:
حوزه برنامه درسی، یكی از شاخه های علوم تربیتی است که از لحاظ مباحث نظری یكی از پرچالش ترین و بحث برانگیزترین حوزه های معرفتی است . برنامه درسی در پی آنست شرایط ، موقعیت و وسایل مورد احتیاج را در حیطه تعلیم و تربیت برای فراگیران با شرایط فعلی و نیازهای مشخص آنان فراهم سازد و زمینه تربیت و رشد همه جانبه آنان مهیا گردد . به عبارتی طرح برنامه درسی در یک را شكل می دهد و مؤثرترین وسیله جهت هدایت رشد همه جانبه افراد و تغییر در نگرشها و » تربیت « نگاه متفاوت ، هسته مرکزی
رفتارهاست. مروری بر پیشینه نظری برنامهدرسی در سالهای گذشته حاکی از آن است که توجه بسیار جدی به این موضوع شده و آثار و طبقه بندی متعددی در این زمینه ارائه گردیده است. در همین راستا مقاله حاضر بر آن است تا ضمن ارایه تعریفی جامع از برنامه درسی به بررسی جنبه های مختلف آن بپردازد. برای نیل به این مقصود، ابتدا مروری بر پیشینهی تحقیقات در این زمینه گردیده، سپس تصمیم گیرندگان برنامه درسی، اهمیت و عوامل موثر بر برنامه درسی و تمرکز و عدم تمرکز در برنامه درسی بررسی شده است. در نهایت، با بیان الگوهای مخنلف برنامه درسی، تحلیل و نتیجه گیری انجام شده است. به طور کلی،بررسی ها نشان میدهد که بر ای افزایش بازدهی آموزش باید از برنامه های درسی فعال استفاده کرد و روشهای یادگیری فعال را گسترش داد.
خلاصه ماشینی:
عوامل موثري بر برنامه ريزي درسي آموزش عالي تاثيرگذارند از جمله : عوامل خارجي، عوامل سازماني و عوامل داخلي (فتحي واجارگاه و آزاد منش ، ١٣٨٥، ٥١) محتوا يکي از مهم ترين عناصر برنامه درسي است که به شاگردان ارايه مي شود تا ورود آنان را به فعاليت هاي آموزشي ميسر و رسيدن آنان را به هدف هاي اجرايي امکان پذير سازد.
(124 برنامه ريزي درسي: يکي از مهم ترين عناصر نظام آموزش عالي و دانشگاه ها برنامه هاي درسي هستند که نقش تعيين کننده و غير قابل انکـاري را در راستاي تحقق اهداف و رسالتهاي آموزش عالي از نظر کمي و کيفي ايفا مي کنند (فتحي واجارگاه ، عـارفي و شـرف ، ١٣٨٨، ١٤٦).
برنامه ريزي درسي آموزش عالي به عنوان يک طرح علمي کـه دربرگيرنـده هشـت عنصر متفاوت از جمله هدف ، محتوا، توالي، يادگيرندگان ، فرايندهاي يادگيري، منابع آموزشي، ارزشيابي و اصلاح و تعديل بـوده و هدف آن رشد و پرورش دانشجويان است حاکي از فرايند مشارکت غير رسمي تعداد زيادي از اعضاي هيـات علمـي دانشـکده هاست که در زمينه تحقيقات وسيع در خصوص رشته ها و طراحي برنامه هاي دروس مختلف با برنامه ريزان همکاري مي کنند (فتحي واجارگاه ، عارفي و شرف ، ١٣٨٨، ١٤٦).