چکیده:
ثبات حکومت ها بستگی به کارکرد درست کار ویژه الیت حکومت ها دارد، به گونه ای که بتواند پاسخگوی نیازهای ذهنی و عینی توده مردم باشند. حال اگر الیت حکومتی نتوانست کارکرد درست خود را به انجام برساند، نارضایتی از وضع موجود افزایش می یابد.
نارضایتی اکثریت توده مردم از وضع موجود در ایران قبل از انقلاب اسلامی ایران نیز بر کسی پوشیده نیست؛ و این نارضایتی یقینا بر گرفته از عملکرد نادرست الیت حاکم بر ایران قبل از انقلاب می باشد، که نتوانست نیازها و خواسته های اکثریت توده مردم را تامین نماید. به هر حال نارضایتی از سیستم سیاسی در ایران به وجود آمده بود و مبارزه بین الیت های اپوزیسیون برای رسیدن به الیت مرجع توده مردم و بدست آوردن قدرت آغاز گشته بود. در مبارزات اجتماعی، نخبگانی که بتواند به خوبی کار ویژه خود را به انجام برسانند، می توانند به الیت مرجع اکثریت توده مردم تبدیل شوند. در دوران انقلاب اسلامی شاهد گروه های اپوزیسیون متفاوتی هستیم که مبارزاتشان را علیه نظام سیاسی حاکم بر ایران پیش می بردند. الیتی که توانست به الیت مرجع اکثریت توده مردم تبدیل، شود روحانیت شیعه بود.
با توجه به سطح آموزش در جامعه و ساختار سازمانی مناسب روحانیت و توانایی روحانیت در ارضای نیاز ذهنی توده مردم که نشات گرفته از فرامین دینی است، توانستند گروه الیتی خود را منسجم و توده ناراضی را حول محور تضادها و شکاف های جامعه، علیه حکومت سازماندهی کنند. روحانیت شیعه توانست اعتماد اکثریت قاطع توده مردم را بدست آورد و به عنوان الیت مرجع رهبری جنبش را به عهده بگیرد.
خلاصه ماشینی:
"در مقاله حاضر سعی شده به چگونگی روحانیت به عنوان لیت نقلاب اسلامی یران پرداخته شود، که چرا روحانیت از نظر تاریخی تو نست در اواخر قرن بیستم و با سرعت روز افزون علم و د نش کلاسیک (جدید) و طوفانی از یدئولوژی های مختلف ، که برخی از ین یدئولوژی ها در برخوردی خصمانه با روحانیت قرار داشتند، در جایگاه لیت مرجع قرار بگیرد؟ آیا روحانیت فاقد ویژگی های ا یتی بود و صرفا در روند نقلاب موج سواری کرد؟ رفتار اجتماعی نسان ها تابع چه عاملی است ؟ «طبق نظریه پاره تو، نسان دو نوع رفتار دارد، یکی رفتار عقلانی مبتنی بر علم و منطق و دیگری رفتار غیر عقلانی مبتنی بر احساس .
یکی رفتار غیر عقلانی توده مردم طبق نظریه پاره تو، دیگر تضادها و شکاف های به وجود آمده بین لیت حاکم و اکثریت توده مردم ، و سر نجام سازماندهی و نسجام درون گروهی لیت پوزیسیون .
ل تی می تو ند خود را به عنوان لیت مرجع توده مردم مطرح نماید که بتو ند کار ویژه ل تی را به خوبی نجام دهد روحانیت شیعه در نقلاب یران از موقعیت تاریخی خوبی برخوردار بود و تو نست کار ویژه لیتی خود را نسبت به ا یت های رقیب بهتر نجام دهد.
با ین اوصاف می توان گفت روحانیت طبق ادعای مخالفین خود نه تنها موج سوار نقلاب نبود، لکه تو نست بهتر از ا یت های رقیب مطرح ، کار ویژه های لیتی را در جریان نقلاب نجام دهد و سر نجام به لیت مرجع و متعاقب آن به لیت حاکم بدیل شود."