چکیده:
هدف اصلی این پژوهش ،١ تدوین یک مدل آموزشی کارآمد برای آموزش علوم در مدارس است . طرح اولیه مدل بر اساس تجارب اولیه پژوهشگر در طول بیست سال برنامه ریزی و تالیف کتابهای درسی و آموزش ضمن خدمت معلمان و نیز مطالعه پیشینه ادبیات و پژوهشهای بین المللی به دست آمده است . طرح اولیه مدل ، شامل شش محور است که به تمامی عناصر اصلی برنامه درسی پوشش میدهد. این محورهای ششگانه عبارت اند از مرتبط ساختن موضوعات یادگیری با زندگی، بهره گیری از رویکرد ساختن گرایی، استفاده از راهبرد یادگیری مشارکتی و همکاری گروهی، تاکید بر فعالیتهای دست ورزی و ذهن ورزی (فکری)، تاکید بر ارزشیابی تکوینی و استفاده از شیوه های جدید در ارزشیابی پایانی. دستیابی به طرح نهایی مدل که شامل شناسایی راهکارهای اجرایی برای هر یک از محورهای ششگانه و سپس اعتبارسنجی آن بوده است با بهره گیری از نظرات ده تن از معلمان داوطلب علوم از مدارس دوره اول متوسطه مناطق مرکزی و جنوبی شهر تهران و طی چند کارگاه آموزشی انجام شده است . در این مرحله معلمان برای عملیاتی کردن این محورها در بدو امر ٣٠ راهکار و در نهایت براساس ملاکهایی مانند سهولت ، قابلیت اجرا، ارزشمندی فعالیت و نیز کارایی و موثر بودن ، در نهایت ١٢ راهکار را پیشنهاد کردند. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد میشود که به منظور اطمینان از مناسب بودن این راهکارها و قابلیت تعمیم مدل ، معلمان علوم این مدل را در چند مدرسه دوره اول متوسطه به مدت یک سال اجرا و مورد ارزشیابی قرار دهند.
خلاصه ماشینی:
Science, Technology and Society (STS) یادگیری جدید مانند یادگیری مشارکتی و رویکرد ساختن گرایی حمایت و تلاش شد تا محتوای درس علوم با زندگی واقعی دانش آموزان بیشتر ارتباط داده شود (امانی، ١٣٨٠).
بر این اساس شاید بتوان گفت که نقش معلمان در تدریس و یادگیری عاملی مهمتر در سطح عملکرد دانش آموزان در درس علوم تجربی در مقایسه با سایر عوامل است (امانی، ١٣٨٧).
روند نمای تولید و اعتبارسنجی مدل مواجهه با مسئله (مشکلات موجود در آموزش علوم ) و احساس نیاز نسبت به تدوین الگوی کارآمد آموزش علوم به کارگیری تجربۀ زیستۀ پژوهشگر مرور ادبیات پژوهش مرحله اول طراحی مدل : عناصر اصلی برنامه درسی مؤثر بر ارتقای کیفیت آموزش علوم مرحله دوم طراحی مدل : محورهای ششگانه الگو در ارتباط با عناصر برنامه درسی تشکیل جلسه اولیه با معلمان علوم با هدف شناسایی معلمان همکار و انتخاب نمونه پژوهش برگزاری کارگاه آموزشی مداخله ای: آموزش معلمان و همفکری با آنها به منظور تکمیل مدل مرحله سوم طراحی مدل : بسط مدل و تعیین اقدامات عملی برای تحقق و تکمیل محورهای ششگانه مدل اعتبارسنجی مدل از سوی گروه معلمان و اعمال معیارهای انتخاب مرحله چهارم طراحی مدل : تعیین اقدامات عملی مشترک و تولید مدل نهایی روش نمونه گیری با توجه به هدف پژوهش ، از شیوه "نمونه گیری هدفمند" استفاده شده است .
اما هدف این پژوهش ، طراحی و تدوین مدلی برای آموزش علوم در مدارس دوره اول متوسطه بود که بدون تحمیل هزینه ای خاص ، بتواند در ارتقای سطح یادگیری دانش آموزان نقشی مؤثر داشته و در شرایط واقعی مدارس ما قابل اجرا باشد.