چکیده:
دﯾﺪﮔﺎه ﻣﻔﺴﺮان و ﻓﻘﻬﺎی ﻋﻈﺎم درﺑﺎره ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺸﻮز زوﺟﻪ در آﯾﻪ 34 ﺳـﻮره ﻧﺴـﺎء و ﻣﺴـﺌﻠﻪ ﺗﻨﺒﯿﻪ ﺑﺪﻧﯽ ﺑﻪ دو ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮐﻠﯽ ﺑﺎزﻣﯽ ﮔﺮدد؛ ﮔﺮوﻫﯽ ﻧﺸـﻮز زوﺟـﻪ را اﻣﺘﻨـﺎع از اﯾﻔـﺎی وﻇﯿﻔـﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ و ﮔﺮوه دﯾﮕﺮی آن را ﺑﻪ ﻣﻔﻬـﻮم ﻋـﺎم اﻣﺘﻨـﺎ ع از اﯾﻔـﺎی وﻇـﺎﯾﻒ ﻫﻤﺴـﺮی ﺗﻔﺴـﯿﺮ ﮐﺮده اﻧﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎ، ﺷﻮﻫﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺲ از ﭘﻨﺪدﻫﯽ و دوری ﮔﺰﯾﻨﯽ، ﻫﻤﺴـﺮش را ﺑﻪ روش ﺗﻨﺒﯿﻪ ﺑﺪﻧﯽ از ﻧﺸﻮز ﺑﺎزدارد. ﻣﻮﺿﻮع ﻧﻮﺷﺘﺎر ﮐﻨﻮﻧﯽ، ﻧﻘﺪ ﺗﻔﺎﺳﯿﺮ ﻣﺬﮐﻮر و ﻃـﺮح ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺟﺪﯾﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﻣﻘﺼﻮد از ﻧﺸﻮز، ﺧﯿﺎﻧﺖ ﮐﻤﺘﺮ از زﻧﺎ ﺑﻪ وﺳـﯿﻠﻪ زوﺟـﻪ اﺳﺖ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻋﻄﺎی ﻣﺠﻮز ﺗﻨﺒﯿﻪ ﺑﺪﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮ، ﺑﻪ ﻋﺪم ﺗﻤﮑﯿﻦ ﯾﺎ ﺗﺨﻠﻒ ﻫﺎی ﺟﺰﺋـﯽ در زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و ﺑﻪ آﻟﻮده داﻣﻨﯽ زن و ﺗﻘﺼﯿﺮ زن در ﺣﻖ اﷲ ﻧﺎﻇﺮ اﺳﺖ.
خلاصه ماشینی:
"01 چکیده دیدگاه مفسران و فقهای عظام درباره مفهوم نشوز زوجه در آیه 34 سوره نساء و مسئله تنبیه بدنی به دو نظریه کلی بازمیگردد؛ گروهی نشوز زوجه را امتناع از ایفای وظیفه زناشویی و گروه دیگری آن را به مفهوم عام امتناع از ایفای وظایف همسری تفسیر کردهاند.
فرضیه نگارنده در این تحقیق آن است که مقصود از نشوز در آیه مزبور، امتناع زوجه از ایفای وظیفه زناشویی یا وظایف همسری نیست، بلکه به شرحی که خواهد آمد، مقصود از آن عدم اطاعت زن از فرمان شوهر درباره حفاظت از بستر است.
اگر نشوز زوجه در آیه مورد بررسی مخصوص عدم تمکین در امور زناشویی تفسیر شود، مراتب سهگانه مذکور در آن از جمله تنبیه بدنی نیز در همین مورد قابل اعمال خواهد بود.
به نظر نویسنده، این حدیث با آیه مورد بررسی تنافی ندارد و نیازی نیست برای رفع تنافی، نهی در این حدیث به کراهت حمل شود، زیرا نهی از زدن، در حدیث مذکور ناظر به امور زناشویی است، در حالی که تجویز ضرب در آیه شریفه به مسئله دیگری مربوط است که پس از این تشریح خواهد شد.
از احادیث پیشگفته دو نکته فهمیده میشود؛ نخست آنکه پیامبر( به شوهر اجازه داده است در صورت مشاهده رفتارهای منافی عفت از همسرش، وی را بر اساس مراتب نهی از منکر ـ از جمله ضرب خفیف ـ منع کند؛ دوم، آنکه رفتار منافی عفت زن و عدم حفاظت وی از بستر شوهر، نشوز وی شمرده میشود، زیرا پیامبر( مراتب سهگانه مذکور در آیه نشوز زوجه را بر این رفتار زوجه تطبیق داده، به استناد آن ضرب را تجویز کرده است."