چکیده:
کشاورزی یکی از عوامل موثر و انکارناپذیر در امنیت غذایی است. توسعه کشاورزی در قالب اجرای طرح های افزایش بهره برداری از منابع آب و خاک، یکی از سیاست های مهم دولت در بخش کشاورزی است. پروژه سد گاوشان در منطقه میان دربند شهرستان کرمانشاه، از جمله این طرح هاست که یکی از اهداف آن، تامین آب مورد نیاز اراضی کشاورزان و بهبودبخشیدن به معیشت خانوار روستایی است. از این رو، هدف مطالعه کیفی حاضر، سنجش و بررسی آثار طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی منطقه میان دربند بر امنیت غذایی ساکنان آن است. طرح تحقیق، مطالعه چندموردی و از نوع مقایسه قبل و بعد از پروژه است. داده ها نیز از طریق رهیافت ارزیابی مشارکتی روستایی و با استفاده از تکنیک هایی مانند نقشه های اجتماعی، نقشه های منابع و همچنین تقویم فصلی جمع آوری شده است. واحد سنجش در این مطالعه، پنج روستای جلوگیره سفلی، صفی آباد، سراب شله، خوشینان سفلی (ده کور) و کلاه کبود وسطی از دهستان میان دربند است. داده ها از طریق تحلیل محتوای ارتباطی تجزیه و تحلیل شدند. به منظور مشخص کردن شرایط علی حاکم بر این پروژه، از روش نقشه های ذهنی بهره گرفته شد. مطابق نتایج، این پروژه بر امنیت غذایی بهره برداران تاثیر گذاشته است. همچنین این مطالعه، دستاوردهایی برای سیاست گذاران و برنامه ریزان مدیریت منابع آب به همراه دارد. علاوه براین می توان آن را مبنایی برای سنجش ریسک در پروژه های آتی درنظر گرفت.
خلاصه ماشینی:
نتایج بعضی مطالعات در روستاهای ایران نشان می دهد واحدهای بین یک تا دو هکتار، به طور میانگین در ٥٠ قطعه توزیع شده اند و این مسئله موجب کاهش تولیدات کشاورزی و درنهایت ، کاهش سطح درآمد و کیفیت زندگی روستاییان شده است (رکن الدین افتخاری ، ١٣٨٢)؛ بنابراین ، اهمیت طرح تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی در بخش کشاورزی ، بیش ازپیش آشکار می شود.
لرمن و کلیمپویس (٢٠٠٦) در مولداوی به این نتیجه رسیدند که طرح های تجهیز، نوسازی و یکپارچه سازی اراضی ، موجب دسترسی خانوار به درآمد بیشتر و درنتیجه ، قدرت بیشتر در خرید مواد غذایی می شود.
Food Utilization توسعۀ محصولات کشاورزی ، برای بهبود بازده تولیدات ، دسترسی به مواد غذایی و کافی بودن خرید مواد غذایی، از طریق افزایش درآمد به خصوص گسترش کشت ذرت مؤثر است .
Mind Map بحث و یافته ها نتایج تقویم فصلی در روستای کلاه کبود وسطی نشان می دهد پیش از اجرای طرح ، خانوارها به دلیل داشتن دام و درآمد حاصل از فروش آن و استفاده از شیر و مواد لبنی ، مواد غذایی خود را تأمین می کردند، اما پس از اجرای طرح ، به دلیل آبی شدن اراضی و کشت محصولاتی مانند ذرت و فعالیت بیشتر در مزرعه ، اقدام به فروش دام های خود کردند؛ چراکه بهره برداران وقت کافی برای نگهداری از دام هایشان را نداشتند.
Kh, 2004, Iranian household food security survey, based on AHFSI Index, Journal of Agricultural and Development Economics, Vol. XII, No. 48, pp.