چکیده:
نقش عمدهای که الگوهای همدید سطح بالا در تعیین آبوهوای زمین دارند سبب شده تا امروزه مطالعه آنها جایگاه ویژهای را در محافل علمی به دست آورد. در این مطالعه به منظور شناخت رفتار رودباد جنبحاره در روزهای متوالی بر روی منطقه اقلیمی ایران، از زنجیره مارکوف مرتبه یک دوحالته که متداولترین روش آماری در این زمینه است، استفاده شده است. در همین راستا دادههای مربوط به وقوع رودباد جنبحاره در چهار تراز ارتفاعی 200، 300، 400 و 500 هکتوپاسکال برای مقطع زمانی فروردین 1330 تا اسفند 1389 از مرکز ملی پیشبینی محیطی و مرکز ملی پژوهشهای جوی ایالات متحده آمریکا با فواصل زمانی 6 ساعته، اخذ گردیده است و از نرمافزارهای MATLAB ,SURFER ,GRADS برای استخراج داده، ترسیم نقشهها و نیز انجام محاسبات آماری بهره گرفته شده است. نتایج مربوط به درصد احتمال وقوع رودباد جنبحاره در هر تراز بهصورت جداگانه نمایش داده شده است، بررسی نقشههای ترسیمی حاکی از آن است که در تمام ترازها مراکز بیشینه میانگین سرعت، فراوانی وقوع و درصد احتمال وقوع این رودباد بر روی شرق چین و در مرتبه بعدی بر روی نواحی شمال عربستان، دریای سرخ و شمال آفریقا میباشد. همچنین مقایسه ترازهای مختلف نیز بیانگر این است که بیشینه سرعت، فراوانی و احتمال این رودباد در تراز 200 هکتوپاسکال و کمینه سرعت، فراوانی و احتمال در تراز 500 هکتوپاسکال میباشد، در محدوده سیاسی ایران درصد احتمال وقوع رودبادجنب حاره به ترتیب 49/88، 33، 13/5 و 3/2 درصد برای ترازهای 200، 300، 400 و 500 هکتوپاسکال بوده است.
خلاصه ماشینی:
"نتایج مربوط به درصد احتمال وقوع رودباد جنبحاره در هر تراز بهصورت جداگانه نمایش داده شده است، بررسی نقشههای ترسیمی حاکی از آن است که در تمام ترازها مراکز بیشینه میانگین سرعت، فراوانی وقوع و درصد احتمال وقوع این رودباد بر روی شرق چین و در مرتبه بعدی بر روی نواحی شمال عربستان، دریای سرخ و شمال آفریقا میباشد.
به منظور تحلیل دقیق رفتار رودباد جنبحاره بر روی منطقه اقلیمی مورد بررسی فراوانی وقوع این رویداد در تمام سطوح مذکور محاسبه و در قالب نقشه نگاشته شد و همچنین برای بررسی توالی و تواتر این رودباد از زنجیره مارکوف مرتبه اول دو حالته بهره گرفته شده است.
(رجوع شود به تصویر صفحه) نتایج حاصل از تحلیل نقشه مربوط به تراز 500 هکتوپاسکال نشان داد که در این تراز کمترین میزان فراوانی وقوع و درصد احتمال نسبت به سه سطح قبلی وجود داشته است؛ بهعبارت دیگر با اینکه الگوی کلی فراوانی و رخداد مشابه ترازهای قبل است اما در این سطح از شدت و میزان آنها کاسته شده است.
نتایج حاصل از نقشههای میانگین در ترازهای مختلف الگوی وقوع هسته رودباد جنبحاره را بهخوبی نمایش داد که در هر چهار تراز مورد بررسی دو هسته بیشینه در شرق چین و شمال عربستان، دریای سرخ و شمال آفریقا دیده میشود، میانگین این مراکز در حداکثر خود در تراز 200 هکتوپاسکال حدود 50 متربرثانیه و در حداقل خود در تراز 500 هکتوپاسکال 34 متربرثانیه میباشد."