چکیده:
تمرکز فقرا و محرومان در مناطق روستايی کشور توجه به روستاها در برنامههای توسعه و طرحهای فقرزدايی را ايجاب ميکند. هدف مطالعه حاضر بررسی ويژگیهايی از خانوارهای روستايی استان خراسان شمالی است که بهنظر میرسد عواملی مؤثر در احتمال فقير شدن خانوارها باشند. دادههای 679 خانوار از طرح هزينه و درآمد خانوار مرکز آمار سال 1389 استخراج شد. همچنين، برای بررسی تأثير متغيرهای بار تکفل، جنس، سن، مخارج آموزشی و بهداشتی، و کشاورز يا غيرکشاورز بودن خانوارها بر احتمال فقير شدن آنها، از مدل توبيت استفاده شد. در متغير وابسته، مقدار واقعی درآمد خانوار برای خانوارهای با درآمد بالاتر از خط فقر و مقدار صفر برای خانوارهای با درآمد پايينتر از خط فقر مفروض است. نتايج مدل نشان ميدهد که متغيرهای بار تکفل، سن و جنس سرپرست خانوار رابطه مستقيم و ساير متغيرها رابطه معکوس با احتمال فقير شدن دارند. برای افزايش بازدهی مشاغل روستايی، ايجاد فرصتهای آموزشی و دورههای مختلف ترويجی متناسب با اين مشاغل، گسترش استفاده از فناوریهای جديد و کنترل مواليد توصيه میشود.
The poor and deprived population density in rural areas necessitates high attention to these areas in development and poverty alleviation plans. This study aims at investigating those properties of the rural households in North Khorasan province which seem influence the possibility of households' poverty. Required data of 679 household samples are extracted from the household budget report of Iran’s Statistic Center in 2010. Tobit model is used to survey the effects of certain variables (ie dependency ratio، gender، age، health and educational expenditures، and being farmer or non-farmer) on the poverty possibility of the households. As assumed in the dependant variable، the real amounts of household incomes are for the households with incomes higher than the poverty line and the amount of zero is for the households under poverty line. The results indicate a direct relation of poverty possibility with the variables of dependency ratio، age and gender while its reverse relation with the other variables. Finally، to increase productivity of rural jobs، the study suggests generating the educational opportunities and holding the various courses related to the rural jobs in educational institutes، expanding the use of new technology، and controlling the burden ratio.
خلاصه ماشینی:
"داده هـای هزینه ای و داده های سن و جنس سرپرست خانوار، مخارج آموزشی و بهداشـتی ، تعـداد افراد دارای درآمد، و بعـد خـانوار (بـرای محاسـبة بـار تکفـل خـانوار ) از ایـن داده هـا استخراج و با استفاده از این متغیرها و به کارگیری مدل توبیت ، تأثیر تعیین کننده های فقر بر احتمال ایجاد فقر روستایی خراسان شمالی بررسی شده است .
در واقع ، هر چه سـطح آمـوزش فرد بالاتر رود، کارآیی و بهره وری او افـزایش مـی یابـد و منجـر بـه افـزایش درآمـد او میشود؛ و قشر فقیر جامعه با کسب آموزش بیشتر می تواننـد از بنـد فقـر رهـایی یابنـد (مهربانی ، ۱۳۸۷)؛ HEL: مخارج بهداشتی و درمانی خانوار بر حسب ریال ؛ چنانچه مخارج بهداشتی را سرمایه گذاری برای انباشت سرمایه های انسانی تلقی کنـیم ,Muysken and Zon Van) ١٩٦٢ ,Mushkin ;١٩٧٢ ,Grossman ;١٩٦٦ ,Fuchs ;٢٠٠١)، آنگاه بـا در نظـر گـرفتن سرمایة انسانی به مثابه موتور رشـد اقتصـادی (١٩٨٨ ,Lucas)، هـر افـزایش در مخـارج بهداشتی ازطریق بهبود در موجودی سرمایة انسانی، افـزایش درآمـد را در پـی خواهـد داشت ؛ و AGR: شــغل سرپرســت خــانوار،کــه عــددیــک بــرای کشــاورزی وعــدددوبــرای غیرکشاورزی لحاظ شده است ."