چکیده:
هدف این مقاله بررسی عواملی است که در دورههای کمآبی و خشکسالی سالهای 84-1380 بر میزان پذیرش فناوریهای کاهشدهنده ضایعات گندم موثر بودهاند. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری، 22119 کشاورز استان خراسان رضوی را که در سال زراعی 84-1383 به کشت گندم پرداختهاند، دربرمیگیرد؛ از این میان، تعداد 357 نفر با استفاده از آماره کوکران به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای هدفمند بهصورت نمونه آماری انتخاب شدند و در نهایت، 291 پرسشنامه جمعآوری شد. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با کسب نظرات گروهی از متخصصان بررسی شد و اصلاحات لازم صورت گرفت. ضریب اعتبار پرسشنامه نیز با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا برابر 0/87بهدست آمد. یافتهها نشان میدهد که میزان پذیرش فناوریها در 93 درصد کشاورزان در سطوح «بسیار پایین» و «پایین» بوده است. با بررسی نوع فناوریها، مشخص شد که بیشترین میزان پذیرش به ترتیب در زمینههای فنون کنترل علفهای هرز، تقسیم کود، و تنظیم زمان کاشت بذر صورت گرفته است. تحلیل روابط بین عوامل و پذیرش فناوریها نشان میدهد که بین ویژگیهای فردی و زراعی کشاورزان با پذیرش این فناوریها رابطهای معنیدار وجود دارد. در آزمون رگرسیون چند متغیره خطی، متغیر «دانش فنی در مورد فناوریهای کاهشدهنده ضایعات گندم» 23/3درصد از تغییرات متغیر پذیرش فناوریها را تبیین میکند.
The main purpose of this study is to examine the effective factors that influence the adoption of technologies that mitigate wheat losses in the periods of drought and low rain fall during 2001-2005. The research methodology is desciptive-correlational. The statistical population is the whole 22119 farmers in Khorasan-e Razavi province، who cultivated wheat during the crop year 2004-2005. The sample size is 357 according to Cochran statistics and by using multi stage purposive clustering method 291 questionnaires were filled. Face and content validity of the questionnaire has been examined and modified by subject specialists. Reliability of the questionnaire was assessed by Conbach’s alfa which was equal to 0.87. The results show for 93% of farmers the level of adoption of technologies was low and very low. An examination of the types of technology indicated that the highest level of adoption was related to weed control، fertilizers distribution and regulation of seed plantation technologies respectively. Personal characteristics of a farmer and his farming method had significant relationship with adoption of technology. The linear multivariate regression model showed that “technical know-how concerning the wheat losses mitigation technologies” could explain 23.3% of changes in technology adoption variable.
خلاصه ماشینی:
"سـپس بـا حاصـل جمـع پاسخ های داده شده به گویه هـا، امتیـاز نگـرش پاسـخ گویـان نـسبت بـه خشکـسالی و پذیرش فناوری های کاهش دهنده ضایعات گندم در دوره های کم آبی و خشکسالی در این تحقیق ، برای سنجش پـذیرش فنـاوری هـای کـاهش دهنـده ضـایعات گنـدم ، از ۱۵ گویه که از طریق مطالعه منابع مختلف (۱، ۸، ۱۷، ۱۹) و نظرخواهی از متخصـصان و افراد صاحبه نظر در امور کـشاورزی بـه دسـت آمـده ، اسـتفاده شـده و از کـشاورزان درخواست شده است تا میزان به کارگیری و استفاده از هر یک از آنها را در چهار سـال اخیر بیان کنند."