چکیده:
هدف اين مقاله شناخت اثرات اقتصادی و محيطی گردشگری بر نواحی روستايی از ديدگاه ساکنان است. ابتدا با استفاده از متون موجود، برخی شاخص های اقتصادی و محيطی برای بررسی اثرات استخراج شده و سپس بر اساس آن، داده های مورد نياز از طريق پرسشنامه از سه دهستان در بخش مرکزی شهرستان نوشهر گردآوری شده است. روش تحقيق توصيفی- تحليلی است که متناسب با نوع داده ها, آزمون های آماری ناپارامتری برای تحليل دادهها به کار گرفته شده است. نتايج تحقيق نشان می دهد که از ديدگاه ساکنان, گردشگری اثرات اقتصادی مثبتی نظير افزايش فرصت های شغلی و درآمد و اثرات منفی اقتصادی و محيطی نظير افزايش قيمت کالا و خدمات، افزايش کاذب قيمت زمين، افزايش آلودگی صوتی، و دستاندازی به حريم منابع طبيعی را موجب شده است. براساس آماره آزمون کای اسکوئر، در اين زمينه توافق معنی دار بين ساکنان وجود دارد. ميزان اثرگذاری گردشگری بر ابعاد اقتصادی و محيطی در ميان دهستان های اين ناحيه تفاوتهايی معنيدار را نشان ميدهد؛ به گونهای که بر اساس ديدگاه ساکنان، اثرات منفی اقتصادی و محيطی با رشد گردشگری يا ميزان کارکرد گردشگری رابطهای مستقيم دارد.
The objective of this study is to identify the economic and environmental impacts of tourism on rural areas from the residents’ perspectives. First، a number of environmental and economic indicators have been drawn from the existing literature to examine the effects. Second، required information has been collected through a questionnaire from three sub-districts in the central region of Noushahr county. The research method is descriptive-analytical and to analyze the data، non parametric statistical tests were applied in accordance with the type of data. The study results indicate that tourism has positive economic effects such as increasing employment opportunities and income، as well as negative environmental and economic effects such as raising the price of goods and services، falsely increasing land price، raising the level of noise pollution in the area، and misusing natural resources. According to chi-squared statistic there is a significant agreement among the residents in relation to this subject. The level of tourism impact on economic and environmental dimensions differs significantly among sub-districts. Such that، from the point of view of residents there is a direct relationship between the tourism growth and negative economic impacts.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا, مقاله حاضر اثرات اقتصادي و محيطي توسعه گردشگري را از ديدگاه ساکنان نواحي روستايي بخش مرکزي نوشهر به مثابه جامعه ميزبان مورد تجزيه و تحليل قرار داده و در پي آن بوده است تا مشخص کند اثرات مثبت و منفي اقتصادي و محيطي متأّثر از توسعه گردشگري روستايي از ديدگاه جوامع ميزبان کدام اند؟ آيا ميان ميزان توسعه گردشگري يا کارکرد مبتني بر گردشگري قسمت هاي مختلف ناحيه مورد مطالعه تفاوتي معني دار وجود دارد؟ و بالاخره ميان سطح توسعه گردشگري يا کارکرد مبتني بر گردشگري با اثرات مثبت (منافع ) و اثرات منفي (هزينه هاي ) درک شده از سوي جامعه ميزبان چه رابطه اي وجود دارد؟ مباني نظري تحقيق طي چند دهه گذشته ، مطالعات متعددي در زمينه سنجش ديدگاه ها و ادراکات ساکنان نسبت به اثرات گردشگري در جامعه ميزبان انجام شده است .
باتلر در اين زمينه معتقد است ميان سطح توسعه گردشگري و نگرش منفي به اثرات اقتصادي ، اجتماعي و محيطي در جامعه ميزبان رابطه اي مستقيم وجود دارد (٤٨١ :١٩٩٦ .
در اين راستا، باتلر معتقد است ميان سطح توسعه گردشگري و اثرات درک شده منفي از وضعيت اقتصادي ، اجتماعي و محيطي جامعه ميزبان رابطه اي مستقيم وجود دارد.
R, (1993) “Rural residents attitude toward recreation and tourism development”.
Juanita, and Var, Turgut (1987), “Resident attitudes toward tourism impacts in Hawaii”.
Richard and Allen, Lawrence (1990), “Rural resident tourism perceptions and attitudes by community-level of tourism.