چکیده:
ایکناس گلدزیهر یکی از خاورشناسانی است که در پژوهشهای خود در حوزه علوم اسلامی، اعتقادات مسلمانان به ویژه تشیع را به چالش کشیده است و سعی او بر این بوده که شیعه را متهم به اعتقاد به تحریف قرآن موجود کند.وی در حوزه علوم قرآنی از جمله جمع و تدوین قرآن، اسباب النزول و... نیز قلم فرسایی کرده است که در همه آنها دیدی غرض ورزانه نسبت به شیعه داشته است . چون در اکثر پژوهشهای خود دیدگاه شیعه را از کتب ناموثق نزد شیعه یا حتی مخالف شیعه استخراج کرده است. در این پژوهش سعی شده با بهره گیری از نظریات گلدزیهر در حوزه علوم قرآنی ونقد آنها بر اساس روایات و دیگر دلایل، به بی اساس بودن نظریات او در این زمینه برسیم.
خلاصه ماشینی:
الف ) جمع و تدوین قرآن توسط حضرت علی گلدزیهر میگوید: «شیعیان بر این باورند که مصحف آنان بـه دسـت حضـرت علـی نوشته شده است » (گلدزیهر، گرایش های تفسیری در میان مسلمانان ، ١٣٨٣: ٢٥٣).
نقد و بررسی آقای ایازی در نقد این سخن گلدزیهر میگوید: گفتار گلدزیهر هم از جهت سندی و هـم از جهت محتوایی قابل خد شه است ؛ زیرا این حدیث را شیعه نساخته ، بلکه یعقوبی در کتاب تاریخ خود آن را ذکر کرده که از نظر سندی مرسـل و غیـرقابـل پـذیرش اسـت (گلـدزیهر، گرایش های تفسیری در میان مسلمانان ، ١٣٨٣: ٢٥١، پانوشت ).
قبل از هر چیزی باید متذکر شد، مسئله ای که کسب شهرت پیدا کرده اقـدام عثمـان بـه جمع آوری وتنظیم قرآن میباشد، ولی حقیقت غیر از این است ، بلکه او پس از تبادل رأی بـا مسلمانان و قرآن شناسان وقت ، تلاش نمود تا مردم را برکیفیت خاصی در قرائت متحد سازد؛ زیرا اختلاف قرائات در زمان عثمان رو به فزونی بود و بـیم آن مـیرفـت کـه درگیریهـای جبران ناپذیری را به بار آورد (سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن ، ١٣٨٦: ١/ ٦١).
گلدزیهر در مبحث تناسب در قرآن نیز قلم فرسایی نموده و اعتقاد به ناهماهنـگ بـودن آیات قرآن را به شیعه منسوب دانسته اسـت : در دوران انشـعاب میـان شـیعه یکـی دیگـر از استدلال هایی که به قرآن رسمی میشد، این بود که با توجه به مقایسـه ای کـه میـان آیـات مختلف قرآن صورت میگیرد، چنین آشکار میشود که میان آیات قـرآن چنـدان همـاهنگی قابل مشاهده نیست و این به گمان شیعیان برخواسته از حذف بعضی از آیات قرآن مـیباشـد (گلدزیهر، گرایش های تفسیری در میان مسلمانان ، ١٣٨٣: ٢٥٠).