چکیده:
بررسی آمارهای گازهای همراه نفت سوزانده شده نشان میدهد که حدود ٤٠ میلیون متر مکعـب در روز گازهـای همراه نفت (معادل تقریبا ١/٥ فاز پارس جنوبی) در مناطق عملیاتی نفتی کشور در سال ١٣٩٥ سـوزانده شـده اسـت . حجم بالای گازهای همراه نفت سوزانده شده و مشکلات شرکت ملی نفت در اجرای طرح هـای جمـع آوری ایـن گازها موجب گردیده است تا سیاست هایی از قبیل مزایده فروش گازهای مذکور و واگـذاری طـرح هـای NGL به بخش های خصوصی بالاخص واحدهای پتروشیمی انجام گیرد. اجرا شدن این سیاست ها مستلزم حضـور بخـش خصوصی و ایجاد سازوکار و چارچوبی معین در روابط بین شرکت ملی نفت و بخش های خصوصی اسـت . یکـی از مواردی که در ایجاد این سازوکار نقش مهمی دارد، تعیین الگـویی بـرای قیمـت گـذاری گازهـای همـراه نفـت است . لذا در مقاله حاضر ضمن تبیین مدل های قیمـت گـذاری گـاز، الگـویی بـرای قیمـت گـذاری گازهـا مـذکور معرفی شده است . یافته اصلی پژوهش در نهایت الگوی قیمت گذاری برای گازهای همراه نفت با فرض فـروش بـه واحدهای NGL همچون ٣٢٠٠-NGL میباشد که این الگو مبتنی بـر اصـول اساسـی همچـون نـوع اسـتفاده از گاز همراه نفت ، کیفیت گاز، موضوعات زیست محیطی، ارزش حرارتی گاز و محتـوای مایعـات مـیباشـد. عـلاوه بر این ، در بکارگیری این الگو برای قیمت گذاری خوراک واحد ٣٢٠٠-NGL، نتایج نشان میدهـد کـه حـداقل و حداکثر قیمت برای خوراک این واحد به ترتیـب ٥ و ٨/٢ سـنت در هـر متـر مکعـب مـیباشـد. همچنـین ، نتـایج تحلیل حساسیت نشان میدهد که تغییرات نرخ بهره بـرداری، قیمـت محصـولات حاصـل از فـرآورش گـاز همـراه نفت و هزینه سرمایه ای میتوانند بر قیمت گاز همراه نفت موثر باشند.
خلاصه ماشینی:
"اما بررسی این طرح ها نشان میدهد که تنها واحـد NGL سیری با ظرفیت ٤/٠٤ میلیون متر مکعب در روز و طرح تزریق گاز میدان نرگسی (با حجـم کمتر از ٠/٣ میلیون متـر مکعـب در روز) بـه بهـره بـرداری رسـیده اسـت و مـابقی طـرح هـا بخصوص کارخانجات گاز و گاز مایع به بهـره بـرداری نرسـیده انـد کـه عـدم پیشـرفت ایـن طرح ها دلایل مختلفی از جملـه موانـع جغرافیـایی (شـرایط جغرافیـایی، پراکنـدگی میـادین تولیدکننده گازهای همراه نفت و دوری از بازار مصرف )، ویژگیهای فنی گازهـای همـراه نفت ، هزینه های سرمایه ای بالای طرح های استفاده از گازهای همراه نفت و مشکلات تأمین منابع مالی، موانع ساختاری و نهادی (اولویت افزایش تولید نفت و گـاز بـرای شـرکت ملـی نفت ، عدم شفافیت اطلاعات مورد نیـاز در رابطـه بـا گازهـای همـراه نفـت )، عـدم شـفافیت 3 سیاست های دولت و عدم وجود قوانین و مقررات کافی دارد.
A(1Cost ) (3) Revenue در این رابطه : 1 Cost: هزینه کل فرآورش گاز همراه نفت (میلیون دلار در روز) 2 Revenue: درآمد حاصل از فروش مایعات گازی (میلیون دلار در روز) ٢٥-٢--عامل تعدیل همان طوری که در قسمت های قبل بیان شده است ، از آنجایی کـه گازهـای همـراه نفـت بـا داشتن محتـوای مایعـات گـازی، دارای ارزش حرارتـی بـالا مـیباشـند، پـس بایـد در الگـو قیمت گذاری این موضوع مدنظر قرار گیرد."