چکیده:
وهابیت به عنوان جریانی مذهبی و سیاسی از قرن هجدهم با تسلط بر شبه جزیره عربستان، بر حیات سیاسی و اجتماعی مردم این سرزمین و حکومت آن تاثیر تعیین کننده ای داشته است. در این مقاله برآنیم تا با تشریح چیستی و چگونگی پدید آمدن وهابیت و جایگاه و نقش رای مردم در آن، به ریشه های نظری اقتدارگرایی در نظام سیاسی عربستان پرداخته و تاثیر اندیشه وهابیت را بر واکنش این کشور نسبت به بیداری اسلامی مورد بررسی قرار دهیم. در این تحقیق ثابت خواهیم کرد و در واقع فرضیه ما این است که اندیشه وهابیت نظام سیاسی عربستان سعودی را در مواجهه با موج بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا که مردم سالاری دینی، یعنی مشارکت سیاسی و حق رای مردم مسلمان منطقه در فرآیند سیاسی، از ویژگی های بارز آن می باشد، با چالش جدی مواجه ساخته است.
Wahhabism ، as a religious and political phenomenon ، with its dominance upon Arabian Peninsula since the eighteen century ، has had decisive impact on the socio- political life of its people and government. In this paper our purpose is to describe Wahhabism and its roots and the status of people`s right to vote in it ، address the theoretical origin of authoritarianism in Saudi`s political system and examine the impact of Wahhabism on the system’s reaction to the Islamic awakening in the Middle East and North Africa .Our hypothesis is that Wahhabism has caused the political system of Saudi Arabia to be seriously challenged by Islamic awakening in the region because of the latter’s conspicuous characteristic ،that is democracy or people`s right to political participation and to vote in the political process.
خلاصه ماشینی:
جایگاه حق رأی مردم در اندیشه وهابی با تأکید بر واکنش عربستان سعودی به بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال افریقا 1 تاریخ دریافت : ۹١/٠۲/٠۸ دکتر احمد دوست محمدی تاریخ پذیرش ۹١/٠٣/۲١ : ۲ طیبه خط یبی چکیده وهابیت به عنوان جریانی مذهبی و سیاسی از قرن هج-دهم ب-ا تس-لط ب-ر ش-به جزی-ره عربستان ، بر حیات سیاسی و اجتماعی مردم این س-رزمین و حکوم-ت آن ت-أثیر تعی-ین کنندهای داشته است .
بررسی این موضوع چند فایده دارد؛ نخست ، به شناخت جریان وهابیت کمک می کند که با توجه به دشمنی این جریان با تشیع و سایر م-ذاهب اسلامی و حق پنداری خود در جهان اسلام قابل تأمل است ، دوم، این بح-ث ب-ه تبی-ین واکنش عربستان سعودی نسبت به تحولات منط قه کمک می کند و س-وم، ش-کاف می-ان نظر و عمل را در دولت عربستان آشکار می کند چرا که در مواردی به اقتضای ش-رایط ، دولت عربستان ناگزیر به برگزیدن راهی مغایر با عقاید علمای وهابی ب-وده اس-ت .
ای-ن امر در نهایت محدودیت های عقاید وهابیون را برای عمل در جهان سیاسی امروز نشان می دهد و این چالش را پیش روی دولت عربستان قرار می ده-د ک-ه ت-ابع آرای علم-ای وهابی باشد یا با توجه به شرایط سیاسی فعلی منط قه که حاکی از برخاستن مردم ب-رای در دست گرفتن سرنوشت خود است ، رویکرد دیگری در پیش گیرد.