چکیده:
جادّة حمیل - شباب که بخشی از محور ارتباطی کرمانشاه - ایلام است و برای کوتاه شدن مسیر این دو شهر در سالهای 1388-1385 احداث و مورد بهرهبرداری قرار گرفته است، از زمان احداث تا کنون شاهد ریزش سنگ از دامنهها بوده است؛ بنابراین هدف این تحقیق، بررسی علّت وقوع ریزش و همچنین تعیین مناطق پر خطر از نظر این پدیده در محور فوق بوده است. برای دستیابی به این هدف، محور مورد نظر طیّ چند نوبت مورد پیمایش میدانی قرار گرفته و در آن 33 مکان ریزشی مورد شناسایی قرار گرفته و هر مکان از نظر 11 پارامتر شامل شیب دامنه، ارتفاع دامنه، جنس موادّ دامنه، فاصلة پای دامنه تا سطح جادّه، شکل پاشنة جادّه، پوشش گیاهی دامنه، جهت دامنه، ساخت زمینشناسی دامنه، شکل دامنه، فاصلة مکان ریزشی از گسل و طول دامنه در جهت افق مورد ارزیابی قرار گرفت تا میزان خطر هر مکان از نظر ریزش سنگ مشخّص شود. به هر پارامتر یک ارزش عددی از صفر تا ده داده شد سپس ارزش عددی هر مکان با توجّه به پارامترهای ذکرشده سنجیده شد. بر اساس نتایج حاصله، از 33 مکان ریزشی برداشتشده در طول مسیر، 06/6 درصد در کلاس خطر کم، 30/30 درصد در کلاس خطر متوسّط، 39/39 درصد در کلاس خطر زیاد و 24/24 در صد در کلاس خطر بسیار زیاد قرار گرفتند.
Homeil-Shabab road، a part of communication road of Kermanshah –Ilam، was established to shorten the distance between these two cities in 2006-2009. Since that time، the road has witnessed the events like rock-fall of the slopes.The present study aims at not only investigating the reasons for rock-fall event but also determining the dangerous regions for the aforesaid phenomenon. Therefore، the area was testes through field studies and 33 fall areas along the road were recognized. Each area was evaluated according to 11 parameters including slope sloping، slope height، slope materials، the distance of the slope from the surface of the road، shape of the roadside، slope vegetation، slope direction، slope geological construction، shape of slope sloping، the distance of the rock-fall area from the fault and the length of slope in direction of horizon to determine the amount of rock-fall danger. A numerical value from 1-10 was assigned to each parameter. Then، the quantitative value of each area was assessed according to the aforementioned parameters. The findings show that out of all 33 fall areas، 6.6% areclassified as the low –hazard class، 30.30% in the moderate-hazard class، 39.39% in the high-hazard class، and 24.24% in very high-hazard class.
خلاصه ماشینی:
"برای دستیابی به این هدف ، محور مورد نظر طی چند نوبت مورد پیمـایش میـدانی قرار گرفته و در آن ٣٣ مکان ریزشی مورد شناسایی قرار گرفته و هر مکان از نظر ١١ پـارامتر شامل شیب دامنه ، ارتفاع دامنه ، جنس مواد دامنه ، فاصلۀ پای دامنه تـا سـطح جـاده ، شـکل پاشنۀ جاده ، پوشش گیاهی دامنه ، جهت دامنه ، ساخت زمین شناسـی دامنـه ، شـکل دامنـه ، فاصلۀ مکان ریزشی از گسل و طول دامنه در جهت افق مورد ارزیابی قرار گرفت تا میزان خطر هر مکان از نظر ریزش سنگ مشخص شود.
امتیازدهی به پارامترهای مؤثر بر خطر ریزش سنگ نام پارامتر وضعیت ارتفاع دامنه (متر) <30 21-30 ≥10 11-20 امتیاز 10 8 3 5 شیب دامنه (درجه ) <60 40-60 20< 20-39/9 امتیاز 10 8 3 5 فاصله از جاده (متر) ≥3 3/1-6 <9 6/1-9 امتیاز 10 8 3 5 شکل پاشنۀ جاده قوسی محدب مستقیم مقعر امتیاز 10 8 3 5 جنس مواد دامنه آبرفتی، ماسه سنگ و کنگلومرا، سنگی متلاشی شده سنگی لق دار و هوازده مواد دانه ریز (شیل و مارن امتیاز 10 3 6 پوشش گیاهی دامنه بدون پوشش پوشش تنک پوشش متوسط پوشش متراکم امتیاز 10 8 3 5 ساخت زمین شناسی دامنه دامنۀ فرسایشی دامنۀ ساختمانی با لایه بندی قائم (بیش از ٦٠ درجه ) دامنۀ ساختمانی با دامنۀ ساختمانی با لایه بندی لایه بندی کم شیب پرشیب (٦٠-٣٠ درجه ) (کمتر از ٣٠ درجه ) امتیاز 10 8 3 5 فاصله از گسل (متر) 100< 100-200 200-300 <500 400-500 300-400 امتیاز 10 8 6 0 2 4 جهت دامنه اتاز شمال غربی – غربی – شمالی - جنوب غربی شمال شرقی - شرقی جنوبی - جنوب شرقی می 10 3 5 شکل دامنه محدب مستقیم مقعر امتیاز 10 3 5 طول دامنه در جهت افق (متر) <20 10< 10-20 امتیاز 10 3 6 ( نتایج و بحث بر اساس پارامترهای محاسبه شده ، برای هر مکان ریزشی، یک ارزش عددی مشخص گردیـد کـه نشـان دهنـدة میزان خطر ریزش در هر مکان است ."