چکیده:
گرمایش جهانی و پیآمدهای ناشی از آن بسیاری از متغیرهای اقلیمی موثر در رشد و نمو گیاهان زراعی را
تحت تاثیر قرار می دهد و پاسخ گیاهان به این امر تابع شدت و الگوی تغییرات می باشد. توسعه روش های
مدیریت ریسکهای ناشی از تغییرات اقلیمی کشاورزی و ارائه دستورالعمل های بهینه و مناسب با شرایط
اقلیمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کشاورزی هر منطقه از اصلیترین شیوه های کاهش ریسک در
بخش کشاورزی میباشد. ازاینرو پژوهش حاضر با هدف مدیریت ریسک ناشی از تغییرات اقلیمی در
بخش کشاورزی شهرستان ملارد، به شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته است. به این منظور ابتدا معیارها و عوامل موثر در بروز ریسک در بخش زراعی شهرستان ملارد تعیین و با استفاده از روش
تحلیل سلسله مراتبی میزان اهمیت آنها رتبه بندی گردید. یافته ها بیانگر آن است که مولفه تغییر در زمان
بارش به عنوان تاثیرگذارترین عامل در سالهای اخیر در وضعیت کشاورزی منطقه و نیز کاهش میزان
تغذیه سفره های آبهای زیرزمینی و تابش و افزایش دما به عنوان عوامل دوم و سوم بحران زا در کشاورزی
به تدوین SWOT منطقه تشخیص داده شده اند. از این رو در ادامه با استفاده از روش تحلیل عوامل
راهبردهای مدیریتی در جهت کاهش اثرات منفی این مولفه ها که ناشی از تغییرات اقلیمی و خشک سالی های پی در پی در منطقه است، پرداخته شد. راهبردها در چهار حوزه استراتژیک اجرایی و فنی، کشاورزی و
زراعی، نهادی و سازمانی، چارچوبهای قانونی تدوین گردید و به منظور تعیین میزان تاثیرگذاری آنها در
رتبه بندی شدند. نتایج این بخش AHP کاهش ریسک و تحققپذیری آنها در منطقه مورد مطالعه به شیوه
نیز بیانگر آن است که راهبردهای اجرایی و فنی و نیز راهبردهای زراعی و کشاورزی به ترتیب در
اولویت های اول و دوم قرار دارند. بطور کلی تنها راه برون رفت از بحرانهای ناشی از تغییرات اقلیمی در
بخش کشاورزی در شهرستان، بهره گیری از روش های مدرن آبیاری، مکانیزه کردن بخش کشاورزی، بالا
بردن راندمان تولید، جلوگیری از هدر رفت آب و پیشبینی بحران های آتی و تدوین راه حل ها و
سیاست های مقابله با عوامل بحران زا می باشد.