چکیده:
پیش بینی احتمال وقوع خشکسالی در استان خراسان
آشگرطوسی شادی,علی زاده امین,جوان مرد سهیلا
با توجه به قرار گرفتن استان خراسان در ناحیه آب و هوایی خشک و نیمه خشک ایران و وقوع خشکسالی های مکرر در سالهای اخیر، اهمیت پرداختن به مقوله پیش بینی خشکسالی بیش از پیش آشکار می شود. به منظور بررسی این امر، از آمار بارندگی سالانه یازده ایستگاه سینوپتیک استان طی سالهای 1970 تا 2002 استفاده شد که پس از تکمیل داده های ناقص، با استفاده از مدل زنجیره مارکف مرتبه اول، ماتریس های احتمال انتقال و ماتریس معادل برای تمام ایستگاه ها محاسبه شدند. با توجه به این که ماتریس احتمال انتقال در مدل مارکف مرتبه اول تنها وضعیت یک سال آینده را مشخص می سازد، با یک بار ضرب این ماتریس در خود ماتریس، احتمال انتقال دو مرحله ای برای تعیین وضعیت های مختلف در سال 2004 محاسبه و نقشه های پهنه بندی احتمال وقوع برای سه وضعیت خشکسالی، نرمال و حالت مرطوب رسم گردید.
خلاصه ماشینی:
"بهمنظور بررسی این امر،از آمار بارندگی سالانه یازده ایستگاه سینوپتیک استان طی سالهای 1970 تا 2002 استفاده شد که پس از تکمیل دادههای ناقص،با استفاده از مدل زنجیرهء مارکف مرتبهء اول،ماتریسهای احتمال انتقال و ماتریس معادل برای تمام ایستگاهها محاسبه شدند.
با توجه به اینکه ماتریس احتمال انتقال در مدل مارکف مرتبهء اول تنها وضعیت یک سال آینده را مشخص میسازد،با یک بار ضرب این ماتریس در خود ماتریس،احتمال انتقال دو مرحلهای برای تعیین وضعیتهای مختلف در سال 2004 محاسبه و نقشههای پهنهبندی احتمال وقوع برای سه وضعیت خشکسالی،نرمال و حالت مرطوب رسم گردید.
Jimoh and Webster(1999) نوسانهای بارندگی درونسالی را با استفاده از زنجیرهء مارکف در 7 منطقه در نیجریه موردبررسی قرار دادند و با حرکت از مناطق جنوبی بهسمت شمال نیجریه متوجه شدند که یک اختلاف منظم و با قاعده در P01 (احتمال اینکه پس از یک روز مرطوب یک روز خشک باشد)وجود دارد.
حقیقتجو شاهمحمدی حیدری(1381)نیز از یک مدل زنجیرهء مارکف مرتبه اول جهت پیشبینی جریان رودخانه هیرمند درطی سالهای 1997-1952 بهمدت 46 سال استفاده کردند و بهاین نتیجه رسیدند که احتمال وقوع شرایط خشکسالی در دراز مدت،از سایر حالتها بیشتر است.
نظر به اینکه ماتریس احتمال انتقال در این مدل تنها وضعیت یک سال آینده را با توجه به شرایط فعلی مشخص مینماید،با یک بار ضرب کردن این ماتریس در خود،احتمالات مختلف برای سال 2004 محاسبه و نقشههای پهنهبندی احتما برای این سه وضعیت رسم گردید که نتایج حاصل در جدول 3 ارائه شده است.
Chapter 19 in:Analysis and state modeling of Hydrologic time series."