چکیده:
گرز دیو یکی از ژئومورفوسایتهای ژئوپارک پیشنهادی غرب خراسان رضوی است که به دلیل کمیابی، شگفتانگیزبودن و نشاندادن فرایندهای زمینشناسی، توجه ژئومورفولوژیستها و گردشگران زمین را به خود جلب کرده است. هدف از این تحقیق، کمّیسازی و ژئومتری گرز، بیان شیوۀ تکوین، زوال و اهمیت این شکل ژئومورفولوژیک است. روش تحقیق بر مبنای کتابخانهای و میدانی است. در این تحقیق از منابع نوشتاری معتبر و نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی برای ادبیات موضوع و جستوجو در موقعیت منطقه استفاده شد و از وسایل سنجش همچون متر، شیبسنج، کمپاس و ترازو برای بررسی مورفومتری آن و نیز از ابزارهای دندروژئومورفولوژی برای سنجش زمان، بهرهبرداری شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که قسمت ارتفاعات ژئوپارک، جایی که سازندهای کنگلومرایی وجود دارد، مستعد ایجاد گرز است. ستونهای گرز ارتفاع زیادی نگرفتهاند و سن تشکیل برخی از آنها با توجه به برآورد نرخ برداشت رسوب به بیش از 20 هزار سال بر میگردد. لیچنهای مانده بر کلاهک برخی گرزها حکایت از زمانی بیشتر از 1000 سال دارد. شیب اکثر گرزها به بالاتر از 40 درجه میرسد. با برداشت و فرسایش از قسمت بالایی، ستون گرز به زوال خود نزدیک میشود. در نهایت یکی از کاربردهای گرز علاوه بر زیبایی خیرهکنندۀ آن استفاده در ژئوتکتونیک است؛ بدین معنا که حداقل در 10000 سال گذشته در آن منطقه زلزلهای بالاتر از 5 ریشتر اتفاق نیفتاده است.
خلاصه ماشینی:
"در سطح زمین سنگهای متعادل از جمله گرزهای دیو بهعنوان شاخصهای منفی درون سایت برای زلزلههای تولیدی با تکانههای شدید تلقی شده و اثبات میشود که منطقه از زمان تشکیل آن زلزلهای قوی نداشته است، در غیر این صورت باید گرز میافتاده است (اندرسون[28] و همکاران، 2011: 441-431؛ انوشهپور و همکاران، 2004: 303-285؛ حداد و همکاران، 2012: 1053-1042).
اگر از رابطۀ تجربی داگلاس استفاده شود (زنگنه اسدی و کریمیدوست، 1389: 37) این رابطه شکل میگیرد: Log (SS)=-73/8+81/3log(Q)-54/1log(R/L)+82/4 log (DD) در این رابطه: SS: رسوب بر حسب متر مکعب بر کیلومتر مربع Q: ارتفاع رواناب بر حسب میلیمتر R: ارتفاع متوسط حوضه بر حسب فوت L: طول حوضه بر حسب مایل DD: تراکم زهکشی حوضه بر حسب فوت بر مایل مربع مشخصات مورفومتری و فیزیوگرافی و هیدرولوژی حوضۀ کلاته سادات که بیشترین گرزهای سنگی را دارد و نتایج حاصل پس از تبدیل واحدها در جدول (1) آورده شده است.
[1] fairy chimney [2] hoodoo [3] demoiselles coiffées [4] Đavolja Varoš [5] Mashroom rocks [6] Earth pillars [7] Wawe stones [8] rock pedestal [9] Logan stone [10] Undercut rock [11] earth pyramid [12] Flared rock [13] tent rock [14] Bryce Canyon National Park [15] Totem pole-shaped body [16] Lollino [17] Bates & Jackson [18] Stone [19] Twidale & Centeno [20]Dunne & Feehan [21] Viles [22] Hong [23] Huang [24] Yilmaz [25] Bryan [26] Petty [27] Fairbridge [28] Anderson [29] Balco [30] Purvance [31] Mallet [32] Coombs [33] Veeraraghavan [34]Krishnan [35] Cuenca [36]lowland [37] Agglomerate [38] Twidale [39] Julie Laity [40] Bull مراجع امانی لاری، سارا (1393)."