چکیده:
افزایش سریع جمعیت کشور به ویژه در شهرهای بزرگ، پیامدهای گسترده ای به همراه داشته که از آن جمله می توان به تغییر کاربری اراضی روستایی اشاره نمود. در این میان شهر اصفهان با توجه به رشد شتابان جمعیت و تقاضا برای مسکن و خدمات موردنیاز با سرریز جمعیت به روستاهای پیرامون مواجه بوده که این امر منجر به تغییر کاربری اراضی کشاورزی و اختصاص یافتن سطح زیادی از اراضی به ساخت وسازهای مسکونی و غیرمسکونی شده است. در نهایت این مسئله سبب ایجاد تغییرات (منفی) عمده ای در فضای جغرافیایی، به ویژه از بعد اقتصادی برای جامعه روستایی پیرامون شهرها شده است. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی پیامدهای اقتصادی ناشی از تغییر کاربری اراضی در روستاهای دهستان جی است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از روش های کتابخانه ای و پیمایشی (با استفاده از پرسشنامه) جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه روستاهای دهستان جی (17 روستا) با جمعیتی بالغ بر 19190 نفر تشکیل می دهد. حجم نمونه 225 نفر محاسبه شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تکنیک سنجش ازدور (استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 طی سال های 2015-2001) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در سال 2015(1394) نسبت به سال 2001(1380) اراضی کشاورزی 8/ 9 درصد و مرتعی 9/ 10 درصد کاهش یافته و در عوض ساخت وسازهای مسکونی 10/ 56 درصد افزایش داشته است. همچنین اینکه، تغییر کاربری اراضی کشاورزی، رابطه مستقیمی با تغییر عملکرد اقتصادی در بخش های مربوط به زمین و مسکن در روستاهای مورد مطالعه داشته و به هر میزان که عملکرد روستاها تغییر نموده، می توان شاهد تغییرات بیشتری در کاربری اراضی کشاورزی بود.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره (٩): متغیرهای مربوط به بعد اقتصادی تغییر کاربری اراضی با استفاده از ( به تصویر صفحه مراجعه شود) روستاهای دهستان جی از توانمندیهای درونی برخوردار هستند که با توجـه بـه جـدول (١٠) و بـر اساس نظر ساکانان این دهستان ، بهره مندی از وام های کشاورزی، تنوع محصولات کشاورزی، منابع آبی در اختیار که جزء توانمندیهای روستاییان است در کم ترین حـد متوسـط ارزیـابی شـده کـه نشـان دهنـده نارضایتی افراد نمونه تحقیق است و تنهـا دسترسـی سـریع بـه دو شـهر خوراسـگان و اصـفهان و تعـداد تأسیسات و تجهیزات موجود در روستاها بالاتر از حد متوسط میانگین ارزیابی شده و ناشی از رضایت افراد نمونه تحقیق است .
جدول شماره (١١): متغیرهای مربوط به بعد ارتباطات و حمل ونقل با استفاده از آزمون t تک نمونه ای ( به تصویر صفحه مراجعه شود) ( به تصویر صفحه مراجعه شود) برای بررسی رابطه بین تغییر کاربری اراضی کشاورزی با توانمندیهای درونی روستا، تغییـر عملکـرد اقتصادی روستاها و تغییر هویت روستایی از آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است .
- نداشتن صرفه اقتصادی فعالیت کشاورزی سبب گرایش به فروش زمین و تغییر کاربری اراضی تبدیل آن به کاربری مسکونی شده است درحالیکه اکثر مردم این روستاها قبلا فعالیت کشاورزی داشته اند ولی درحال حاضر از تعداد کشاورزان به دلیل هزینه های بالای کشاورزی کاسته شده و در نتیجه تغییرات شغلی (مشاغل آزاد) در منطقه به وجود آمده و حتی محرک جوانان برای مهاجرت به شهر و انجام مشاغل کاذب شده است ."