چکیده:
روابط بینالملل بهعنوان حوزه ارتباطات جهانی، به محیط عملیاتی تعاملات بازیگران بینالمللی اطلاق میشود. شناخت مبانی رفتاری این بازیگران، به درک درست کنشها و بازی آنها کمک میکند؛ بهگونهای که بدون این شناخت، تبیین و تحلیل صحیح رفتار آنان ممکن نخواهد بود. امروزه افزایش شمار بازیگران بینالمللی و شمول کنشگران متکثر غیردولتی در این دامنه، اهمیت مطالعه آنها را دوچندان کرده است. فهم کنشهای نهاد مرجعیت شیعه نیز بهعنوان یکی از این کنشگران، از قاعده یادشده مستثنا نیست. این امر، مسئله محوری و مبنای شکلگیری پرسش این نوشتار بوده است که الگوی تصمیمگیری فراسرزمینی نهاد مرجعیت، از چه بنیادهای نظری و قواعد عملی بهره جسته و چگونه قادر است همزمان با حفظ اهداف و وظایف دینی، نیازهای عینی را تامین سازد؟ «نظام منطقی تکلیف» و «عقلانیت تکلیف مدار»، مبنای اصلی الگوی تصمیمگیری نهاد مرجعیت است که بر اساس الگویی چندوجهی و چندمرحلهای مبتنی بر بهرهگیری از منابع اجتهاد، قواعد اساسی و رعایت مصالح عینی عمل میکند.
خلاصه ماشینی:
"رویکرد امام خمینی در صدور حکم ارتداد برای نویسندة کتاب «آیات شیطانی» در سـال ١٣٦٧ بـه جرم توهین به مقدسات اسلامی و تأکید و پافشاری کشور بر آن ، در شرایطی که جنگ تحمیلی عـراق با پشتیبانی کشورهای غربی، در روزهای حساس و تعیین کننده ای بود نیز؛ جز بـر پایـۀ هسـتیشناسـی غیرمادی، منطق تکلیف و عقلانیت تکلیف مدار، قابل ارزیابی و تبیین نیست و یکی دیگر از جلوه هـای رفتار نهاد مرجعیت در قالب خاص یادشده است .
در گام نهایی، امکان شناسایی ویژگیهای الگوی تصمیم گیری نهاد مرجعیت ، در مقایسـه بـا الگوهای رایج نظریه های تصمیم گیری در مطالعـات سیاسـت خـارجی، فـراهم شـد و از مقایسـۀ الگوهای مورداستفاده در تصمیمات سیاست خارجی با ارکان دوگانۀ یادشدة رفتـار و کـنش نهـاد مرجعیت ؛ شاخص های اصلی الگوی تصمیمات این نهاد به دسـت آمـد کـه مـیتـوان آنهـا را در محورهای جدول شماره ٤ خلاصه کرد: / با استناد به شاخص های مزبور، همچنین ارکان دوگانه و منابع چهارگانۀ پیش گفته ، مـیتـوان الگوی تصمیم گیری نهاد مرجعیت به صورت زیر ترسیم یا تعریف کرد: «الگویی چندوجهی و چندمرحله ای که بر اساس امکانات و مقدورات درونی و بیرونی (اعـم از تواناییها و محدودیت ها)، با در نظر گرفتن نتایج و دسـتاوردهای رضـایت بخـش ، بـا اسـتفاده از «عقلانیت تکلیف مدار/ وظیفه محور»؛ محاسبه کرده و تصـمیماتی کـه بیشـترین انطبـاق را بـا وظایف شناساییشده دارند، اتخاذ می کند [بیشترین میزان رضایت مندی در عمل به وظیفه ]."