چکیده:
منطقه آسیای جنوب غربی از بعد راهبردی پیوندهای امنیتی مهمی را با نقاط مختلف دنیا دارد. مناسبات بین المللی و منطقه ای راهبردهای امنیتی مختلفی را برای این منطقه رقم زده است. از مهمترین کشورهای این منطقه ج.ا. ایران می باشد که در منطقه حساس و ژئو راهبردی خاورمیانه واقع شده است. بنیادهای شکل گیری هر نوع نظام امنیتی در منطقه آسیای جنوب غرب بدون ج. ا. ایران شکننده است. یکی از مهمترین معضلات منطقه اسیای جنوب غربی بحث تروریسم بنیادگرا می باشد. ریشه ها و مبدأ این تروریسم از نظام امنیتی شبه قاره مشتق شده است. بر همین اساس سوال اساسی پژوهش حاضر این است که چگونه و بر مبنای چه سیستمی می توان با تروریسم بنیادگرا مبارزه کرد و چه الگویی امنیتی می تواند، امنیت حداکثری منطقه آسیای غربی را تامین کند. در پاسخ به این سوال مقاله حاضر با روشی توصیفی- اسنادی ضمن تشریح مناسبات تروریسم تکفیری منطقه شبه قاره و خرده نظام امنیتی شکل گرفته توسط آن و ربط آن با مناسبات داخلی و بین المللی، بر این فرضیه اذعان می کند که ج.ا. ایران می تواند ضمن خنثی کردن این خرده نظام امنیتی توسط امکانات مادی و معنوی، (چرا که تهدید ان متوجه ایران هم است) به تشکیل ائتلافی امنیتی- سیاسی بر ضد خرده نظامهای امنیتی تروریستی در منطقه اسیای جنوب غربی دست یازد و بر اساسی الگوی امنیت جمعی، امنیت این منطقه را تامین کند.
خلاصه ماشینی:
در پاسخ به این سؤال مقاله حاضر با روشی توصیفی- اسنادی ضمن تشریح مناسبات تروریسم تکفیری منطقه شبهقاره و خردهنظام امنیتی شکلگرفته توسط آن و ربط آن با مناسبات داخلی و بینالمللی، بر این فرضیه اذعان میکند که جمهوری اسلامی ایران میتواند ضمن خنثی کردن این خردهنظام امنیتی توسط امکانات مادی و معنوی، (زیرا تهدیدان متوجه ایران هم است) به تشکیل ائتلافی امنیتی- سیاسی بر ضد خردهنظامهای امنیتی تروریستی در منطقه آسیای جنوب غربی دست یازد و بر اساسی الگوی امنیت جمعی، امنیت این منطقه را تأمین کند.
تضعیف ترتیبات امنیتی سابق در حوزه عراق، بهویژه بهواسطه سست شدن و عدم تشکیل اجلاس کشورهای همسایه عراق و نیز استمرار حضور نظامی امریکا در این کشور و منطقه از یک سو، (درحالیکه امریکا در پی تمدید و تثبیت حضور نظامی خویش در عراق بود) و از سوی دیگر، مخالفت و تحرکات جریانهای داخلی رقیب دولت مرکزی با ادامه اشغال و حضور نظامی امریکا و نیز تغییرات مکرر موازنه قدرت و بلوکبندیهای جریانهای رقیب سیاسی بر ضد دولت مرکزی؛ موجب تداوم مناقشات و چالشها در عرصه امنیت منطقهای شده و منطقه غرب ایران را بهعنوان یک منطقه امنیتی مستقل و بدون هرگونه پیوند عمیق و وثیق با دیگر حوزههای ژئوپلیتیک، خصوصا خلیجفارس معرفی و تثبیت کرده است.
4. تهدیدات امنیتی- سیاسی خردهنظام امنیتی تروریستی برای ایران و منطقه جنوب غرب آسیا الف- حضور نیروهای فرا منطقهای و شکلگیری الگوی امنیتی بر اساس خواست قدرتهای غربی حمله امریکا به افغانستان و عراق به بهانه تروریسم، مناسبات امنیتی منطقه آسیای جنوب غربی را دگرگون کرد و باعث شکلگیری ائتلافهای منطقهای جدیدی شده است.