چکیده:
فرسودگی ساختمانها و محلهها در نابرابری میان «خدمات عرضه شده توسط بافت و نیاز امروز» نمود مییابد. بافتهای فرسوده شهری که ساکنان بسیاری را نیز در خود جای داده است دارای شرایط بحرانی میباشند. بافتهای فرسوده شهری در فرایند زمانی شکل گرفته و امروزه در محاصره تکنولوژی عصر حاضر و توسعه شهری جدید گرفتار شدهاند و از لحاظ ساختاری و عملکردی دچار کمبودهایی میباشند که نمیتوانند جوابگوی نیاز ساکنین خود باشند. آسیبپذیری خانههای بافتهای فرسوده در برابر زلزله کاملا جدی است. زیرساختهای بافت فرسوده از متوسط شهر بسیار کمتر است و فقر اقتصادی در بافتهای فرسوده، توان مشارکت و نظارت مردم را سلب کرده است. در توسعه پایدار شهرها، توجه به بافتهای فرسوده و نوسازی و بهسازی آنها بسیار قابل توجه میباشد. هدف اصلی این نوشتار بررسی توانمندسازی بافتهای فرسوده میباشد و در این راستا ضمن مروری بر تعاریف فرسودگی از منظر علمی و حقوقی، نوسازی بافتهای فرسوده به عنوان یکی از مؤلفههای قابل توجه در توسعه پایدار مورد بررسی قرار میگیرد. لذا پس از مروری تاریخی بر نوسازی بافتهای فرسوده جهانی، به بررسی آن در ایران پرداخته و ضمن آسیبشناسی آن در تاریخ کشور، به ارائه پیشنهادات این امر در بافتهای شهری امروز میپردازد. این تحقیق بر اساس نوع دادهها و متغیرها، تحقیقی کیفی است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به صورت میدانی- اسنادی میباشد. متغیر مستقل تحقیق با توجه به موضوع پژوهش، بافتهای فرسوده شهری و متغیر وابسته نیز نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده است. در این راستا توجه به مفهوم نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار در نظر گرفته شدهاست. در مرحله بعد ضمن تحلیل مطالعات صورت گرفته به ارائه مدل پیشنهادی در راستای توجه به توسعه پایدار با استفاده از ابزار پیشنهادی (نوسازی) پرداخته میشود. نتایج حاصل حاکی از این است که مشکلاتی در راستای عدم تحقق نوسازی وجود دارد که شاید بتوان آن را در سطوح ساختاری، نهادی، خردی که از اهداف توسعه پایدار میباشد، بررسی نمود.
خلاصه ماشینی:
هدف اصلی تحقیق میتوان گفت که بررسی اقدامات صورت گرفته برای نوسازی بافت های فرسوده شهری در کشور برای توسعه پایدار شهرها لازم است .
همچنین مهم ترین جنبه های ضرورت و اهداف نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده را در راستای توجه به توسعه پایدار شهرها میتوان در این موارد دانست : تأمین کارآیی مطلوب ، عدالت ، کیفیت محیطی، ایمنی و امنیت ، بهداشت ، آسایش و زیبایی فضاهای شهری؛* برقراری رابطه تاریخی- فرهنگی مردم با گذشته خویش به نحوی ملموس تر؛* راه حلی مناسب برای مسأله اسکان غیر رسمی؛ * توجه به حفظ هویت فرهنگی و ملی؛ * حفظ حیات همه جانبه و هویت شهری در نوسازی و بهسازی از لحاظ کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اداری و فرهنگی؛ * توجه به سازماندهی سازمان فضایی- کالبدی شهرها، تأمین معیارهای ساخت وساز و مرمت و آسایش زیستی برای سازه های شهری متناسب هر منطقه جغرافیایی؛ * توجه به هماهنگی و سازگاری با محیط طبیعی و سازمان اجتماعی- فرهنگی جامعه ؛ * جلوگیری از گسستگی اجتماعی و ناهنجاریهای رفتاری، روانی، شغلی و ...
روشی که در این پژوهش به کار گرفته شده با توجه به کنکاش در نوسازی بافت های فرسوده شهری و توسعه پایدار به صورت توصیفی- تحلیلی است .
در این راستا توجه به مفهوم نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار در نظر گرفته شده است .
در این راستا توجه به مفهوم نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار در نظر گرفته شده است .