چکیده:
دکترین استیفای حق در رقابت و تجارت آزاد بازار بسیار مؤثر است. حقوق علائم تجاری از جمله حقوق مالکیت فکری است که نسبت به سایر شاخههای آن با بازار و تجارت ارتباط بیشتری دارد. در قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 به دکترین استیفای حق در حوزۀ علائم تجاری اشاره شده است. حقوق انحصاری که حقوق علائم تجاری ایجاد میکند از یکسو به سود تولیدکننده و از سوی دیگر، به نفع مصرفکننده است. تلاقی حقوق مصرفکننده و تولیدکننده در این مورد سبب شده است که همواره نتوان استیفای حق را درخصوص علائم تجاری اعمال کرد. در این تحقیق این موضوع بررسی میشود که آیا حقوق مصرفکننده میتواند مانع اعمال دکترین شود؟ به طور کلی باید گفت در هر موردی که اعمال دکترین شرایطی را ایجاد کند که براساس آن مصرفکننده دربارۀ منشأ کالا دچار اشتباه یا گمراهی شود، نباید آن را پذیرفت.
خلاصه ماشینی:
در حقوق ایران درخصوص اینکه ما بخواهیم این دکترین را اعمال کنیم با توجه به بند ج مادة ٤٠ قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ١٣٨٦ باید گفت طبعا اعمال آن زمانی است که همان کالای اصلی باشد.
در این قسمت با توجه به اینکه حقوق مصرف کننده می تواند در روند اعمال دکترین استیفای حق در حوزة علائم تجاری چه تأثیری داشته باشد، اموری که در ارائة کالاها مؤثرند بررسی می شوند، مانند بسته بندی مجدد با درنظرگرفتن این موضوع که بسته بندی کالا در انتخاب و تصمیم مصرف کننده تأثیر بسزایی دارد، استفاده از بسته بندی کالایی که خریداری شده است با توجه به حقوق مالکیت مصرف کننده بر آن بسته بندی و درنهایت ضمانت نامه ها و سرویس های بعد از فروش که به کالاها تعلق می گیرد و از جمله حقوق مصرف کننده محسوب می شود.
در این خصوص باید گفت در جایی که بسته بندی ارزش اقتصادی مجزا دارد و به قصد استفادة مجدد تولید شده باشد، دکترین استیفای حق قابل اعمال است و شخص ثالث می تواند آنها را جمع آوری ، پر و مجددا عرضه کند، اما نباید فراموش کرد موضوع حائز اهمیت این است که آیا پرکردن مجدد محصولاتی که در بازار عرضه می شوند به شکلی است که این تصور را ایجاد کند که میان صاحب علامت و شخص ثالث ارتباط تجاری وجود دارد؟ (٢.