چکیده:
لازم به ذکر است که درباره این سوره مطالب بسیاری قابل بحث و بررسی است ولیکن این تحقیق به لحاظ گنجایش ، ظرفیت پرداختن به تمامی موضوعات مربوطه را ندارد. به همین علت ، این تحقیق به بعضی از موضوعاتی که در آیه مورد توجه قرار گرفته ، به طور گذرا و کلی پرداخته است . مطالبی که در این تحقیق مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند به این ترتیب است : که حاوی بررسی لغوی لغات مطرح شده در سوره مبارکه غاشیه است . در این قسمت سعی شده است لغات با توجه به کتب لغوی معتبر و نیز کتب تفسیری مورد بررسی قرار گیرند. در مورد تفسیر آیات سوره مبارکه غاشیه مطالبی که در این قسمت آمده بیشتر جنبه تفسیری دارد، ولی قبل از پرداختن به تفسیر آیات ، موضوعات مختلفی پیرامون سوره ، مورد ارزیابی قرار گرفته است . مانند: معرفی سوره - فضیلت سوره - ارتباط سوره با سوره قبل و دیگر سوره . روش پرداختن به تفسیر سوره غاشیه این است که اول ترجمه آیه یا آیات مربوطه آمده است و سپس در ذیل آن تفسیرهای مختلف شیعه و سنی آمده است . لازم به ذکر است که آیات این سوره از نظر محتوا به سه دسته کلی تقسیم شده است که قبل از پرداختن به آیات هر دسته ، مفهوم کلی نیز بیان شده است . نکات برجسته سوره ، از جمله مطالبی که بدانها اشاره شده به این ترتیب است . اسماء قیامت - نعمت ها و نقمت ها اخروی توجه به آیات آفاقی از جمله آسمان ، زمین ، شتر، کوه ، فایده تذکر، رسالت پیامبر صلیالله علیه و آله .
خلاصه ماشینی:
") جامع البیان در تفسیر آیه می گوید: آیا منکران قدرت الهی به این امور نگاه نمی کنند، به شتر که چگونه خلق شده است و مسخر انسان قرار گرفته است به طوریکه بار حمل میکند و با آن بلند میشود.
آیۀ ٢٠-١٨ : والی السماء کیف رفعت - و الی الجبال کیف نصبت - والی الارض کیف سطحت ترجمه : و به آسمان که چگونه برافراشته شده ؟ و به کوهها که چگونه برپا داشته شده ؟ و به زمین که چگونه گسترده شده است ؟ (در این آیات از انسان خواسته شده است تا برای پی بردن به قدرت خدا، در عجایب اطراف خود مطالعه کند و از آثار پی به صاحب اثر ببرد.
روش تفسیری آیات سوره غاشیه اسماء قیامت و آیات آفاقی و از آنجایی که آیات آفاقی ما را به نگرش و تامل در تمامی پدیده ها دعوت میکنند ما فقط به ذکر بعضی از این مخلوقات و پدیده ها که در سورة غاشیه نیز به آنها اشاره شده است پرداخته ایم از جمله : آسمان ، شتر، کوه ، زمین .
در سورة مبارکه «اعلی» می خوانیم : فذکر ان نفعت الذکری- سیذکر من یخشی و یتجنبها الاشقی و همچنین درسورة غاشیه آمده است : فذکر ان انت مذکر- لست علیهم بمصیطر- الا من تولی و کفر نویسنده نظم قرآن دربارة این آیات می گوید: در حقیقت شرط «ان نفعت الذکری» با توضیح «الا من تولی و کفر» روشن میکند که «تذکر» تنها برای کسانی که رو میکنند (به جای تولی) و قدرشناسی و سپاسگذاری مینمایند (شکر به جای کفر) مفید و نافع خواهد بود ...."