چکیده:
سخن از حقیقت تصوف و مذهب صوفیان و میزان ارتباط تعالیم صوفیان با آموزه های تشیع وپیوند میان آنان و مذهب تشیع، ازمباحث بنیادی فرقه شناسی و ابعاد تاثیر متقابل و داد و ستد مذاهب ، مکاتب و علوم است. اینکه طریقت های گوناگون تصوف و مکاتب عارفانی اسلامی چه چیزهایی از تشیع گرفته یا بدان بخشیده اند؛ تا چه اندازه در خدمت ویا در پیوند با آموزه های تشیع ، عقائد، مناسک و دیگر آموزه های آنان بوده اند یا از آن دور شده اند،از گذشته تاکنون مهم بوده ودر حال حاضر که جریان ظاهر گرائی و بویژه وهابیت به دشمنی با تشیع و برخی بنیاد های معرفتی آن برخاسته، سخن ازمیزان ارتباط تعالیم صوفیان با آموزه های تشیع اهمیت مضاعف می یابد. واز این مقوله است پیوند میان صوفیان کبرویه و تشیع است. نجم الدین کبری سرسلسله صوفیان و عارفان کبرویه، عارف شافعی مذهب بود، اما گرایش های شیعی او به ویژه مریدانش، انکارناشدنی است. گرد آوری شواهد برای اثبات چنین گرایش ها و ارزیابی تاثیر فراگیر ارتباط او با مفاهیم شیعی، در عرفان نظری و عملی سلسله ها، از مباحث کانونی تاریخ عرفان اسلامی و سیر معنوی در جهان اسلام به شمار می رود. بررسی تاثیر این ارتباط در شیوه تعامل کبرویه با مکتب ابن عربی و شارحانش، تاثیر فراگیر این سلسله با چنین گرایش، ارتباطات و ویژگی هایی در تاریخ تصوف و عرفان و حتی تاریخ سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی به ویژه ایرانی، در قالب پژوهش های دقیق تری سامان می پذیرد، این نوشتار بر پایه منابع اصلی در این زمینه، با روشی توصیفی ـ تحلیلی در پی نشان دادن ابعادی از این تاثیر پذیری ها ، گرایش ها وحتی تبدیل و تغییر در طریقت صوفیه کبرویه است.
خلاصه ماشینی:
گرایشهای شیعی کبرویه 1 محمد نصیری 2 محمد رودگر 3 چکیده سخن از حقیقت تصوف و مذهب صوفیان و میزان ارتباط تعالیم صوفیان با آموزههای تشیع وپیوند میان آنان و مذهب تشیع، ازمباحث بنیادی فرقه شناسی و ابعاد تاثیر متقابل و داد و ستد مذاهب ، مکاتب و علوم است.
5. کسانی به عدد شاگردان اصلی شیخ ولیتراش تمسک کرده و معتقد شدهاند «دوازده ولی و مرید» (مستوفی، همان، 670) تربیت شده او، رمزی درباره تشیع نجمالدین کبری است؛ چنانکه نویسنده روضات الجنات از سید محمد نوربخش (از سلسلة نوربخشیه، منشعب از کبرویه) نقل میکند که در مشجر آورده است: شاگردان واقعی نجمالدین کبری دوازده نفر بودند؛ به تعداد امامان مذهب امامی.
ک: سمنانی، 1369)، از اوصاف امام دوازدهم سخنها میگوید (همان)، بارها ارادت خود را به ایشان بیان میکند، برتری امام علی (ع) را بر دیگر خلفا ثابت میکند و به یاد میآورد که مأمور به تقیه است و نمیتواند همه چیز را بگوید، چه میتوان گفت؟ گویی عقاید شیعی سمنانی در زمان خودش به اندازهای آوازه داشته که کسانی همچون مولانا تاجالدین کرکهری به او نامه نوشته و دیدگاهش را دربارة جایگاه اهلبیت پرسیده و شیخ در پاسخ، همانند شیعة امروزی، به آیه تطهیر، مودة فی القربی و احادیثی چون کسا، ثقلین و...
آیا شیعهگری کبرویان در مباحث علمی و عرفان نظری ایشان، سرنوشت تاریخی ـ اجتماعی این سلسله یا حتی تاریخ تصوف ایران تأثیر گذارده است؟ مشایخ کبرویه و آموزههای شیخ اکبر رخداد بزرگی چون ظهور ابنعربی و انتشار آموزههای مهم او همزمان با حیات نجم کبری، در زمینه گرایشهای آشکار کبرویه به تشیع، درنگکردنی است.