چکیده:
هابز از جمله فیلسوفان سیاسی دورهی مدرن است که در موضوع سیاست مدرن، دین، حقوق بشر، آزادی و دیگر ارزشهای دنیای جدید اظهار نظر نموده است. مطالعهی آثار و نوشتههای او نشان از پارادوکسهای دارد که در افکار و نظریاتاش دیده میشود. چنانچه، فلسفه سیاست جدید و حقوق طبیعی مدرن با او و دیگر متفکران همعصر و همفکرش (متفکران قرن 17و 18 ماکیاولی، لاک، روسو، منتسکیو و کانت)، آغاز میشود. این نوشتار، مهمترین دیدگاهها و نظریات هابز را در موضوع فلسفه سیاست، دین، اخلاق، دولت و حقوق بشر به بحث گرفته است. در بررسی این موضوعات روشن میشود که هابز، آنجا که از «برابری طبیعی»، «آزادی منفی» (freedom from)، و «صیانت ذات» (Self-Preservation) سخن میگوید، در سنت فکری لیبرالی جای میگیرد. از این جهت، میتوان وی را از پیشگامان ارزشهای جهان مدرن، بهویژه گفتمان حقوق بشر معاصر بهشمار آورد. اما آنجا که سخن از بدسرشتی، درندهخویی، درگیریهای بشر، قرارداد اجتماعی واگذاری و قدرت مطلقهی «لویاتان» بهمیان میآورد، او در ردیف فیلسوفان دیکتاتور، مستبد، و ضددموکراسی و حقوق بشر، جای میگیرد که با ارزشهای جهان متجدد بیگانه است.
خلاصه ماشینی:
"کلیدواژهها: فلسفهی سیاست، برابری طبیعی، یکدستطلبی، قرارداد اجتماعی، صیانت ذات، آزادی، حقوق بشر درآمد توماس هابز<EndNote No="122" Text="Thomas Hobbes (1588-1679)"/> فیلسوف و اندیشمند بزرگ قرن 17 انگلستان پایهگذار فلسفه سیاست جدید گفته شده است.
هابز در لویاتان میگوید: طبیعت آدمیان را از نظر قوای بدنی و فکری آنچنان برابر ساخته است که، گرچه گاه کسی را میتوان یافت که از نظر بدنی نیرومندتر و از حیث فکری با هوشتر از دیگری باشد، اما با این حال وقتی همه آنها باهم در نظر گرفته میشوند، تفاوت میان ایشان آن قدر قابل ملاحظه نیست که بر اساس آن کسی بتواند مدعی امتیازی برای خودش گردد در حالی که دیگری نتواند به همان میزان ادعای چنان امتیازی داشته باشد.
جین همپتن<EndNote No="131" Text="Jean Hampton"/> از نویسندگان معاصر در فلسفه سیاسی در توضیح و تشریح این نکتهی هابز میگوید: این جمله هابز مشعر به این است که گرچه ما از نظر توانایی جسمانی و هوش باهم تفاوت داریم، اما ابرمرد یا ابرزنی زنده در میان ما نیست که بتواند با قدرت عضله یا ذهنش بر هیچ یک از ما یا همه ما مسلط شود.
"/> مفهوم مرکزی میل به «صیانت ذات»: حق «صیانت ذات» برپایه این نظر که هابز نخستین فیلسوفی دوره مدرن است که فلسفه سیاسی جدید بر آراء و دیدگاههای او شکل گرفته است؛ مسأله «حق صیانت ذات/نفس» یا میل به «صیانت ذات»<EndNote No="155" Text="Self-Preservation"/>، کانون اصلی تعلیمات سیاسی و فلسفی هابز محسوب میشود."