چکیده:
مطالعهی حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگر کنترل تحصیلی آگاهانه در رابطهی بین خوشبینی و آشفتگی روانشناختی و آزمون نقش تعدیلکنندهی جنسیت در روابط ساختاری بین خوشبینی، کنترل تحصیلی آگاهانه و آشفتگی روانشناختی در دانشجویان انجام شد. در مطالعهی همبستگی حاضر، از بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران، 360 دانشجو (241 دختر و 119 پسر) به نسخهی تجدیدنظر شدهی آزمون جهتگیری زندگی (LOT- R)، مقیاس کنترل تحصیلی آگاهانه و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) پاسخ دادند. در این مطالعه به منظور آزمون نقش میانجیگر کنترل تحصیلی آگاهانه در رابطهی بین خوشبینی و آشفتگی روانشناختی از روش مدلیابی معادلات ساختاری و به منظور آزمون همارزی جنسی روابط ساختاری بین خوشبینی، کنترل تحصیلی آگاهانه و آشفتگی روانشناختی از روش مدلیابی معادلات ساختاری گروهی چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین خوشبینی و آشفتگی روانشناختی رابطهی منفی و معنادار ، بین خوشبینی و کنترل تحصیلی آگاهانه رابطهی مثبت و معنادار و نیز بین کنترل تحصیلی آگاهانه و آشفتگی روانشناختی رابطهی منفی و معنادار وجود دارد. مجموع یافتهها نشان از نقش میانجیگری کنترل تحصیلی آگاهانه در رابطهی بین خوشبینی و آشفتگی روانشناختی داشت. نتایج آزمون همارزی جنسی برای مدل مفروض ، با تأکید بر تساوی مدل بامحدودیت و بدون محدودیت در دو قسمت وزنهای اندازهگیری و کواریانسهای ساختاری، از تشابه جنسی مدل مفروض بر اساس وزنهای اندازهگیری و کواریانسهای ساختاری به طور تجربی حمایت کرد. در نهایت، عدم تساوی مدل با محدودیت و بدون محدودیت بر اساس گزینهی وزنهای ساختاری نشان داد در بین دانشجویان دختر در مقایسه با دانشجویان پسر، رابطهی بین خوشبینی با کنترل تحصیلی آگاهانه (مسؤولیتپذیری تحصیلی و کنترلپذیری تحصیلی) از لحاظ آماری از توان بیشتری برخوردار است. بر اساس نتایج بهدست آمده اثر غیرمستقیم خوشبینی گرایشی بر آشفتگی روانشناختی از طریق کنترل تحصیلی آگاهانه (مسؤولیتپذیری تحصیلی و کنترلپذیری تحصیلی) قابل پیشبینی است و در دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر عامل خوشبینی، توان بیشتری برای پیشبینی کنترل تحصیلی آگاهانه دارد.
خلاصه ماشینی:
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 - Fontana 2 - Santrac 3 - Optimism 4 - Seligman 5 - Brissette, Carver & Scheier 6 - Peterson 7 - Taylor 8 - Hamarat يکي ديگر از فاکتورهاي روان شناختي تأثيرگذار در سلامت رواني دانشـجويان کـه آن هـا را در برابر استرس و افسردگي حفظ ميکند و از متغيرهاي سازگار با خوش بيني است که باعث افـزايش اقدامات شناختي و تعهد دانشجويان براي اخذ مدرک و به اتمام رساندن دوره ي تحصيلي ميشـود کنترل تحصيلي آگاهانه ١ است (روتيگ و همکاران ، ٢٠٠٩) که اثـرات خـوش بينـي را بـر سـلامت روان شناختي تسهيل ميکند و از دانشجويان در برابر کاهش سلامت روان شناختي آن هـا محافظـت ميکند (پري، هال ٢ و روتيگ ، ٢٠٠٧، به نقل از روتيگ ، ٢٠٠٩).
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 - Perceived academic control 2 - Perry, Hall 3 - Huttleston & Weisflock 4 - Stupnisky از ديگرسو نتايج پژوهش ها نشان داده است که درجات مختلفي از کنترل تحصيلي آگاهانـه در نوع و شدت احساسات و عواطف مرتبط با موفقيت و شکست دانشجويان همبسته بوده و بـر ايـن اساس پيش بيني کننده ي خوبي بـراي احسـاس خسـتگي و اضـطراب و افسـردگي اسـت (هـال و 1 همکاران ، ٢٠٠٦؛ روتيگ و همکاران ، ٢٠٠٨؛ استوپنيسـکي و همکـاران ،٢٠١٢؛ وون يـو و کانـگ ، ٢٠١٤) بنابر باور پکران ٢(٢٠٠٦) دانشجوياني که کنترل تحصيلي آگاهانه دارند، در واقع از امکانات بيش تري براي کنترل هيجانات منفي رايج در محيط هاي آموزشي مانند اضطراب ، شـرم و نااميـدي دارند.