چکیده:
یکی از ایلات تشکیل دهنده اتحادیه قراقویونلو ایل اللپاو ت بود که بعد از سهور سلجوقیان و حرکت ترکمانان به غرب در ایران غربی ساکن گردیده بودند. اللپاو تها نقش مهمی در تثبیت قراقویونلوها در غرب ایران داشتند. ایل اللپاو ت با سقوط قراقویونلو به مانند بسیاری از ایلات متحد ابتدا به آق قویونلوها پیوسته در آن حکومت نیز مصدر خدمات مهمی گشتند. با قدرت گیری صفویان ایل اللپاو ت به جرگه قزلباشان پیوست. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی و کتابخانهای حول محور این پرسش سامان یافته است که ایل اللپاو ت چه نقشی در تحولات عصر قراقویونلو و صفویه داشتند و چگونه به قزلباشها پیوستند؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد که ایل اللپاو ت نقشی مهم در تحولات دوره قراقویونلو ایفا نمودند. به طوری که نقش آنها در تثبیت حکومت قراقویونلو در غرب ایران قابل چشم پوشی نیست. امرای اللپاو ت در عصر آق قویونلو نیز بعضا به
مقامات عالی حکومت رسیدند و ایل اللپاو ت کماکان اهمیت خود را دارا بود. اللپاو ت ها که بعد از سقوط آق قویونلوها به صفویه پیوسته بودند برخلاف اکثریت ایلات قزلباش مهاجر از آناطولی از ایلات ساکن در ایران بودند که به خدمت قزلباشها درآمدند.
خلاصه ماشینی:
"ق) علی ابوالقاسمی* چکیده یکی از ایلات تشکیل دهنده اتحادیه قراقویونلو ایل الپاوت بود که بعد از ظهور سلجوقیان و حرکت ترکمانان به غرب در ایران غربی ساکن گردیده بودند.
اما با توجه به سکونت آنها در همدان که یورد ایواها یکی از بیست و چهار طایفه اغوزها بود و همچنین پیوستن زود هنگام به اتحادیه قراقویونلو به نظر میرسد الپاوت نام فرمانده گروهی از ترکمانان ایوه کوچیده به همدان در زمان سلاجقه بوده باشد که با ظهور قراقویونلو بدانها پیوستهاند.
از دیگر افراد ایل الپاوت در زمان جهانشاه پیرمهماد 1 بیگ الپاوت را میتوان نام برد که در نبرد سنجق شرکت داشت و به اسارت نیروهای آققویونلو درآمد، اما بعد از مدتی توسط اوزون حسن آزاد گردید (طهرانی، 1978: 430).
اوزون حسن بعد از ده سال حکومت بر ایران در اول شوال 882 ق/ ۵ ژانویه ۱۴۷۸م از دنیا رفت و فرزندش سلطان خلیل به قدرت رسید اما خیلی زود توسط برادرش سلطان یعقوب کشته شد.
الپاوتها نیز که بعد از سقوط قراقویونلوها توسط آققویونلوها به مانند دیگر ایلات ترکمان به خدمت آنها درآمده بودند در زمان آق قویونلو جزء ایلات مهم گردیدند اگرچه از قدرت کمتری به نسبت دوران قراقویونلو برخوردار بودند.
اما در زمان شاه عباس اول منصور بیگ در رأس نیروهای الپاوت بوده و علاوه بر چخورسعد مالک ولایتی در شیروان نیز بوده است (سومر، 1371: 235؛ ترکمان، 1387: 1/1086).
در میان دفاتر مالیاتی منطقه شروان و آذربایجان در زمان سلطان احمد سوم که عثمانیها مدتی آنجا را تحت تصرف خود در آورده بودند چهار روستا با نام الپاوت در ولایت گنجه دیده میشود (سومر، 1369: 44)."